W trakcie badań prenatalnych przesiewowych w II trymestrze ciąży szczegółowo ocenia się narządy płodu. Sprawdza, czy także, czy nie występują cechy związane z zespołami genetycznymi, m.in. zespołem Downa, zespołem Edwardsa i zespołem Patau. W II trymestrze ciąży wykonuje się też badania diagnostyczne (rozstrzygające) w celu potwierdzenia lub wykluczenia choroby. Poniżej wymieniamy i opisujemy niektóre badania oraz odpowiadamy na pytanie, dlaczego drugie badania prenatalne warto wykonać.
Spis treści:
Drugie badanie prenatalne jest konieczne do określenia ryzyka wystąpienia u dziecka ewentualnej wady rozwojowej, czy nieprawidłowości genetycznej oraz pozwala na dokładną ocenę anatomii płodu. Dzięki temu lekarz prowadzący, uwzględniając wyniki przeprowadzanych badań, ma możliwość odpowiednio poprowadzić ciążę. Jeśli zachodzi potrzeba, kieruje ciężarną na bardziej szczegółową, specjalistyczną diagnostykę.
W dzisiejszych czasach medycyna oferuje różne rozwiązania i dysponuje wiedzą oraz środkami, za pomocą których możliwe jest rozpoznanie zaburzeń jeszcze w życiu płodowym. Część z nich można leczyć już na tym etapie (czyli jeszcze w ciąży) lub przygotować się do odpowiedniego planu działania, który zostanie wdrożony zaraz po narodzinach dziecka.
Drugie badanie prenatalne to niezbędna wiedza dla przyszłych rodziców. W wypadku rozpoznania ewentualnych nieprawidłowości daje im czas, by przygotować się do porodu i odpowiedniej opieki nad dzieckiem w pierwszych chwilach jego życia.
Kiedy wykonać drugie badania prenatalne?
Ogólny przedział czasowy dla drugich badań prenatalnych to okres między 18 a 23 tygodniem i 6 dniem ciąży. Przeprowadzone w tym czasie dają wiarygodne wyniki, gdyż dziecko jest na tyle rozwinięte, że istnieje możliwość oceny jego budowy, objętości płynu owodniowego, rozwoju biometrycznego i łożyska, takich wad strukturalnych płodu jak: wady serca, rozczep kręgosłupa, rozczep podniebienia, wady ośrodkowego układu nerwowego. Wykonanie badań to szansa na oszacowanie ryzyka rozwoju wad genetycznych.
Aby wyniki badań były jak najdokładniejsze, niektóre z nich wymagają ustalenia jeszcze bardziej konkretnej daty, w której należy je wykonać, o czym piszemy w dalszej części artykułu i przedstawiamy kalendarz badań.
Drugie badanie prenatalne – jak się do niego przygotować?
Przygotowanie do badania uzależnione jest od jego rodzaju. Badanie USG powinno być przeprowadzone przy pustym pęcherzu. Zalecane jest, lecz nieobowiązkowe, by pacjentka była na czczo. Badania genetyczne oraz biochemiczne nie wymagają pobrania krwi na czczo, natomiast w przypadku badań laboratoryjnych jest to zależne od typu badania. Najlepiej, by przygotowanie do każdego z nich omówione było z lekarzem prowadzącym.
W drugim trymestrze ciąży wykonuje się niżej wymienione badania prenatalne przesiewowe:
a także badania prenatalne diagnostyczne, takie jak np. amniopunkcja. Poniżej opisujemy niektóre z nich.
Test potrójny to badanie prenatalne, w którym poza PAPP-A i beta-HCG oznacza się także poziom estriolu. To hormon steroidowy, którego produkcja wzmaga się w miarę dojrzewania płodu. Test potrójny wykonuje się pomiędzy 16 i 18 tygodniem ciąży. Przeczytaj więcej o teście potrójnym
| Test potrójny | ||
| Test podwójny | Estriol | |
| test PAPP-a | beta-HCG | |
Test zintegrowany polega na obliczeniu ryzyka wystąpienia u dziecka zespołu Downa na podstawie kilku zmiennych, takich jak wiek, przezierność karkowa, PAPP-A (dane uzyskane w I trymestrze ciąży), b-HCG, AFP oraz estriol (dane uzyskane w II trymestrze). Ostateczny wynik badania pacjentka otrzymuje w drugim trymestrze ciąży. Przeczytaj więcej o teście zintegrowanym
| Test zintegrowany (ang. IT-integrated test) | |||
| Badanie w I trymestrze ciąży | Badanie w II trymestrze ciąży | ||
| Wiek ciężarnej | Przezierność karkowa (NT) – badanie USG | Test PAPP-a | b-HCG, AFP, estriol |
Testy NIPT to prenatalne, nieinwazyjne badania genetyczne, które można wykonać zwykle od 10 do 24 tygodnia ciąży i póżniej. Ich czułość wynosi ponad 99%. W testach NIPT analizowane jest DNA płodu obecne w krwiobiegu matki i są nieinwazyjne – pobiera się krew z żyły odłokciowej. Gdy badanie genetyczne NIPT wykaże nieprawidłowości, wykonuje się dalsze badania – tzw. badania rozstrzygające. Jeśli badanie genetyczne NIPT da prawidłowy wynik, rodzice mogą podjąć decyzję o niewykonywaniu badań inwazyjnych. Testy NIPT wykonywane również po 18 tygodniu ciąży mają wysoką wiarygodność wyniku i szeroki zakres badawczy (zależny od rodzaju badania). Więcej informacji o testach NIPT
USG połówkowe jest przeprowadzane od skończonego 18 (18+) do 23 tygodnia ciąży. W czasie badania lekarz ocenia budowę płodu pod kątem występowania wad wrodzonych oraz ustala wiek ciąży i terminu porodu. To drugie badanie prenatalne pozwala m.in. na wczesne wykrycie nieprawidłowej budowy kręgosłupa, określenie możliwości bezmózgowia, wytrzeźwienia (tzn. sytuacji, kiedy narządy wewnętrzne znajdują się na zewnątrz brzucha). Ponadto możliwe jest wykrycie wad serca, płuc i nerek. Więcej informacji o USG połówkowym
Badanie USG genetyczne wykonuje się pomiędzy 16 i 20 tygodniem ciąży, w celu wykrycia zespołu Downa oraz innych zespołów genetycznych. Nieprawidłowy badania powinien zostać potwierdzony badaniem rozstrzygającym. Więcej informacji o USG genetycznym
Badania prenatalne drugiego trymestru są refundowane przez NFZ dla tych kobiet, które kwalifikują się do grupy wskazań (m.in. ukończony 35 rok życia, występowanie chorób genetycznych w rodzinie). Pozostałe mogą wykonać je odpłatnie. Koszt badań prenatalnych w II trymestrze wynosi od około 150 zł (badanie USG) do ok. 2400-3000 zł (testy opierające się na analizie wolnego DNA płodowego).
W tym czasie przeprowadza się również inne badania, takie jak:
II trymestr ciąży trwa od 15 tygodnia ciąży do 27 tygodnia ciąży. Niektóre badania wykonuje się jeden raz, inne się powtarza. Tygodnie ciąży, w których wykonuje się określone badania, z podziałem na zalecane, obowiązkowe i zalecane w określonych przypadkach, znajdziesz w poniższej tabeli.
Badania prenatalne II trymestru oraz pozostałe służą dobru dziecka i są szansą na jego zdrowie. Niestety wśród przyszłych rodziców istnieje błędne przekonanie, że tak szczegółowe badania to „kuszenie losu”. Wiele par uważa, że szeroka diagnostyka jest niepotrzebna, gdyż niezależnie od tego, czy dziecko będzie chore, czy zdrowe, i tak będą go kochać całym sercem. Jednak rodzice nie zdają sobie sprawy, że to wiedza o ewentualnych nieprawidłowościach pojawiających się w rozwoju dziecka, może uratować jego zdrowie i życie oraz poprawić jego komfort życia.
Badania prenatalne w II trymestrze ciąży zalecane są do wykonania, gdyż tak wczesne rozpoznanie zaburzeń, daje możliwość opracowania schematu postępowania po narodzinach dziecka. Rodzice i lekarze mogą odpowiednio przygotować się na ten moment, przez zorganizowanie odpowiedniej opieki i zaplanowanie operacji tuż po porodzie. Ponadto w niektórych wypadkach można podjąć leczenie już w łonie matki.
Badania pokazują, że nawet w przypadku młodej, zdrowej kobiety ryzyko urodzenia dziecka z wadą wrodzoną wynosi 3-5%. Z tego też względu, Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca wykonywanie badań również w prawidłowo przebiegającej ciąży.
Badania prenatalne II trymestr to diagnostyka oparta na nowoczesnych metodach, charakteryzująca się wysokim bezpieczeństwem. Zazwyczaj wyniki badań nie wykazują żadnych nieprawidłowości, co przywraca rodzicom nieoceniony spokój o zdrowie ich dziecka.
Badania prenatalne II trymestru ciąży, podobnie jak I i III trymestru, mają za zadanie sprawdzić stan zdrowia dziecka jeszcze przed jego narodzinami. Wykluczają lub stwierdzają wady rozwojowe u nienarodzonego dziecka. Zaliczamy do nich badania USG, genetyczne, biochemiczne.
Badania prenatalne przesiewowe, czyli nieinwazyjne, wykorzystują ultrasonografię w połączeniu z testami biochemicznymi. Wyniki badań pokazują, czy istnieje ryzyko wystąpienia nieprawidłowości. Jeśli zostanie ono potwierdzone, zalecane są dalsze badania diagnostyczne.
Badania prenatalne – badania wolnego płodowego DNA– polegają na analizie wolnego płodowego DNA, które obecne jest we krwi matki. To nowoczesny typ badań, w pełni bezpieczny i charakteryzujący się wysoką czułością. Przykładem takiego badania jest test NIFTY oraz rozszerzona wersja NIFTY Pro. Zalecane są do wykonania, gdy wstępne badania przesiewowe ukazują podwyższone ryzyko choroby lub gdy matka ma ponad 35 lat. W wielu przypadkach pozwalają uniknąć badań inwazyjnych.
Badania prenatalne diagnostyczne, czyli inwazyjne, rozstrzygające, polegają na analizie materiału, który pobierany jest z otoczenia płodu, np. z krwi lub próbek łożyska, wód płodowych. Przeprowadzane są, gdy wyniki badań przesiewowych wskazują na podwyższone ryzyko choroby. Ten typ badań (np. amniopunkcja, biopsja kosmówki) umożliwia zdiagnozowanie szerokiego spektrum zaburzeń w rozwoju dziecka.
Zdarza się, że nawet, gdy wyniki badań przesiewowych wskazują na zwiększone ryzyko pojawienia się nieprawidłowości, badania diagnostyczne zaprzeczają temu i na świat przychodzi w pełni zdrowe dziecko. Natomiast, gdy zostaną rozpoznane nieprawidłowości w rozwoju płodu na wczesnym etapie, daje to szansę na zaplanowanie leczenia od razu po narodzinach dziecka.
Reklama
Aktualizacja: 29 kwietnia 2021 r. | Autor: badaniaprenatalne.pl | Zdjęcie: studio7728/123rf.com
Ten artykuł jest chroniony prawami autorskimi. Niedopuszczalne jest zwielokrotnianie, modyfikowanie, publiczne odtwarzanie i / lub udostępnianie Serwisu, jego części, materiałów w nim zamieszczonych i / lub ich części, za wyjątkiem przypadków wskazanych w obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.
Data publikacji: 29/04/2021, Data aktualizacji: 07/04/2023
Zobacz także
Dodaj komentarz