Do którego miesiąca badania prenatalne i komu przysługuje refundacja na NFZ?

Regularne kontrole w ciąży odgrywają kluczową rolę w monitorowaniu rozwoju płodu i możliwości zadbania o jego zdrowie. Warto znać ich harmonogram, aby nie przeoczyć ważnych terminów. Do którego miesiąca badania prenatalne można wykonać? Komu przysługuje ich regundacja na NFZ?

Komu przysługują badania prenatalne na NFZ?

Po ubiegłorocznej nowelizacji przepisów każda kobieta w ciąży ma prawo do wykonania bezpłatnie podstawowych, nieinwazyjnych badań prenatalnych. Przeprowadza się je na podstawie skierowania od lekarza prowadzącego ciążę. Każde z nich ma nieco inny zakres wykrywanych chorób genetycznych i wad rozwojowych. Ponadto, jeżeli wyniki tych badań wskażą na podwyższone ryzyko choroby u dziecka, kobieta otrzymuje skierowanie na bezpłatne inwazyjne badania prenatalne.

Do którego miesiąca ciąży badania prenatalne na NFZ?

Harmonogram nieinwazyjnych badań prenatalnych na NFZ

• USG położnicze – pierwsze badanie USG w ciąży refundowane przez NFZ powinno zostać wykonane między 11 a 14 tygodniem ciąży, czyli w 3 miesiącu ciąży. Następnie musi zostać powtórzone między 18 a 22 tygodniem ciąży – 5 miesiącu ciąży oraz między 27 a 32 tygodniem ciąży – 6-8 miesiąc ciąży.
• Testy biochemiczne z krwi – najczęściej wykonuje się testy: podwójny lub złożony. Oba z nich robi się w podobnym czasie: Test podwójny (inaczej test PAPP-a) przeprowadza się między 10 a 14 tygodniem ciąży, a test złożony (test PAPP-A + beta HCG + NT) od 11 do 13 tygodnia ciąży, czyli w praktyce w 3 miesiącu ciąży.

Harmonogram inwazyjnych badań prenatalnych na NFZ

W przypadku konieczności potwierdzenia istnienia poważnych wad genetycznych płodu ginekolog kieruje pacjentkę na jedno z następujących badań inwazyjnych:

• amniopunkcję – wykonuje się ją nie wcześniej niż w 16 tygodniu ciąży (4 miesiącu ciąży). Nie ma górnej granicy wieku ciążowego dla jej wykonania, ale w mocno zaawansowanej ciąży bardziej korzystne może być wykonanie kordocentezy.
• kordocentezę – powinna się odbyć w 19-20 tygodniu ciąży (5 miesiącu ciąży).
• biopsję kosmówki – przeprowadza się ją między 9 a 11 tygodniem ciąży, czyli w 3 miesiącu ciąży.

Warto wiedzieć, że wszystkie z tych 3 badań wiążą się z niewielkim ryzykiem poronienia lub przedwczesnego porodu oraz obumarcia płodu w macicy. Dlatego część mam decyduje się na wykonanie nierefundowanych badań prenatalnych NIPT i dopiero po otrzymaniu ich wyników podejmuje (wraz z ginekologiem) decyzję, czy zabieg inwazyjny jest konieczny. Badanie NIPT jest bardzo czułe. Wykrywa ponad 99% przypadków zespołu Downa, a procent diagnozy innych wad w genach jest niewiele niższy. Muszą być one jednak objęte zakresem analizy testu, ponieważ jest on różny w poszczególnych wariantach. Można je wykonać już od 10 tygodnia ciąży (w 3 miesiącu ciąży) , aż do samego porodu.

Data publikacji: 15/09/2025, Data aktualizacji: 18/08/2025