W Polsce zaleca się kobietom w ciąży regularne sprawdzanie stanu zdrowia płodu. Jakie testy przesiewowe uznaje się za obowiązkowe badania prenatalne? W artykule przedstawiamy badania zalecane przez PTGiP oraz dodatkowe, które dostarczają cennych informacji o rozwoju maleństwa.
Obowiązkowe badania prenatalne – jakie powinno się wykonać w każdej ciąży?
W pierwszej kolejności należy tutaj wyjaśnić, że w Polsce kobiety nie mają prawnego obowiązku wykonywania badań prenatalnych. Istnieją jednak zalecenia, między innymi Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące właśnie tej kwestii. Na ich podstawie można stworzyć listę badań, które zostały uznane za najważniejsze. Wśród nich znajdują się:
- USG w I trymestrze ciąży (11–13+6 tydzień) – to pierwsze, bardzo ważne badanie, które pozwala na ocenę przezierności karkowej (NT), a także pomiar długości ciemieniowo-siedzeniowej (CRL), co umożliwia dokładne określenie wieku ciążowego. USG w tym okresie może również wskazać na ewentualne ryzyko wystąpienia wad genetycznych, w tym trisomii 21, 18 i 13.
- USG w II trymestrze ciąży (18–22 tydzień) – kolejne kluczowe badanie, podczas którego oceniana jest anatomia płodu, w tym serce, mózg, nerki oraz kończyny.
- Testy przesiewowe z krwi w kierunku wad genetycznych – takie jak test PAPP-A (białko A ciążowe) wykonywany w I trymestrze. Jest to jedno z podstawowych badań, które ocenia ryzyko wystąpienia trisomii 21 (zespół Downa), 18 (zespół Edwardsa) i 13 (zespół Patau).
Wszystkie te badania stanowią zalecenia w każdej ciąży, niezależnie od wieku matki, i są finansowane w ramach publicznej opieki zdrowotnej. Ich celem jest wczesne wykrywanie nieprawidłowości, które mogą wpłynąć na zdrowie matki lub dziecka.
Jakie badania prenatalne w ciąży warto zrobić dodatkowo?
Poza standardowymi badaniami prenatalnymi warto rozważyć dodatkowe testy, które mogą dostarczyć bardziej szczegółowych informacji na temat zdrowia płodu. Oto niektóre z nich:
- Testy NIPT – to nieinwazyjne badania, które analizują płodowe DNA w krwi matki. Umożliwiają wykrycie zaburzeń genetycznych już od 10. tygodnia ciąży. Nie wiążą się z ryzykiem poronienia. Zyskują na popularności, ponieważ niektóre z nich (np. Prenatal testDNA) pozwalają na dokładne sprawdzenie DNA dziecka. Testy te mogą wykryć nieprawidłowości, które nie są diagnozowane w standardowych badaniach prenatalnych.
- testy DNA w kierunku wybranych chorób genetycznych, między innymi mukowiscydozy, trombofilii wrodzonej – przydatne szczególnie w przypadku podejrzenia rodzinnych predyspozycji do choroby lub w przypadku kobiet, które doświadczyły wielokrotnych poronień.
Data publikacji: 13/09/2025, Data aktualizacji: 11/10/2025
Dodaj komentarz