Aktualizacja: 20 czerwca 2017 r.
Wiele par rozważających zapłodnienie drogą in vitro obawia się, czy w trakcie zabiegu nie dojdzie do podmiany nasienia lub komórki jajowej. Obawy te w większości przypadków nie są uzasadnione – rygorystyczne przestrzeganie przez personel medyczny zasad bezpieczeństwa praktykowanych przez kliniki niepłodności ogranicza takie ryzyko do absolutnego minimum.
Należy jednak wziąć pod uwagę, że zabieg in vitro przeprowadzany jest przez ludzi, a ludzie z natury mogą popełniać błędy…
Do takiego błędu doszło m.in. w szpitalu w Policach. Kilka dni temu wyszło na jaw, że w wyniku nieprawidłowo wykonanego zabiegu in vitro matka urodziła nieswoje dziecko. Dziewczynka przyszła na świat obarczona licznymi wadami genetycznymi. Rodzice zdecydowali się na wykonanie badań DNA, które wykazały brak pokrewieństwa pomiędzy kobietą a badanym dzieckiem.
Sprawa została zgłoszona do prokuratury, jednak ta umorzyła śledztwo ze względu na to, że prawo polskie nie dopuszcza takiej sytuacji, aby dziecko pochodziło od innej kobiety niż ta, która je urodziła.
Pomyłka lekarzy to nie jedyny nagłośniony przypadek na świecie. Testy DNA już niejednokrotnie dowodziły, że taka sytuacja przy zabiegach in vitro może mieć miejsce. W styczniu bieżącego roku w Gazecie Wyborczej ukazał się artykuł, w którym opisana była historia recepcjonisty amerykańskiej kliniki niepłodności, podmieniającego nasienie pacjentów na swoje.
Badanie DNA wykazało wówczas, że 21-letnia mieszkanka Utah nie jest spokrewniona ze swoim ojcem. Po długich poszukiwaniach kolejny test DNA wskazał prawdziwego ojca. Takiego samego oszustwa dopuścił się skazany w 1992 lekarz z Wirginii. Badania DNA wykazały, że jest on ojcem co najmniej 15 dzieci poczętych na drodze przeprowadzonego przez niego zabiegu in vitro.
Bardzo nagłośniona była też sprawa lekarza z San Francisco. Poinformował on matkę, iż wszczepiono jej niewłaściwy zarodek, kiedy dziecko skończyło rok. Kobieta wniosła sprawę do sądu. Ta pomyłka kosztowała szpital milion dolarów – takie odszkodowanie musiał wypłacić matce. Dodatkowo lekarz otrzymał również zakaz dalszego wykonywania zawodu. Tylko w Wielkiej Brytanii znanych jest przynajmniej pięć takich pomyłek, o których dowiedziano się na przełomie ostatnich 15 lat.
Wraz z upowszechnieniem badań DNA takich przypadków może wyjść na jaw znacznie więcej. Jednoznacznie bowiem wskazują one na pokrewieństwo bądź jego brak. Jeszcze kilkanaście lat temu zlecały je głównie sądy lub prokuratura. Dziś z kolei bardzo często badania DNA wykonywane są na zlecenie prywatne. Próbkę można pobrać od dziecka już w drugiej dobie życia – bezboleśnie i nieinwazyjnie.
Na rynku dostępne są też testy DNA przeprowadzane jeszcze w czasie ciąży. W jednym i w drugim przypadku ustalane jest zarówno ojcostwo jak i macierzyństwo (jednocześnie). Oznacza to, że rodzice mogą bardzo łatwo zweryfikować to, czy klinika nie popełniła pomyłki. Być może za kilka lat takie badania staną się standardem przy wszystkich przeprowadzanych zabiegach in vitro.
Tekst powstał przy współpracy z serwisem
Testynaojcostwo.pl, wwww.testynaojcostwo.pl
Data publikacji: 06/06/2015, Data aktualizacji: 09/11/2021
Zobacz także
Dodaj komentarz