Problem z zajściem w ciąże dotyczy bardzo wielu par. Na szczęście często można go stosunkowo szybko rozwiązać. Ważne, aby nie czekać zbyt długo z wizytą u lekarza. Jeśli ginekolog nie potrafi wskazać przyczyny problemu warto udać się na konsultację z lekarzem genetykiem.
Nawet nie wiesz, jak często okazuje się, że problemy z zajściem w ciąże mają swój początek właśnie w genetyce…
Spis treści:
Gdy para ma problemy z zajściem w ciążę, często winą za to obarcza się kobietę. Jest to bardzo krzywdzący stereotyp, ponieważ w prawie połowie przypadków sytuacja może być związana z problemami zdrowotnymi mężczyzny lub obojga partnerów. Czasem przyczyny mogą być dość prozaiczne, jak na przykład nieznajomość własnego cyklu owulacyjnego, niezdrowy tryb życia, brak aktywności fizycznej, stosowanie używek czy stres, który osłabia organizm. Na płodność mogą mieć również wpływ czynniki środowiskowe (ekspozycja na środki chemiczne, metale ciężkie itp.), zaburzenia odżywiania czy stany zapalne. Problemy z zajściem w ciążę występują bardzo często przy wielu chorobach przewlekłych, zwłaszcza tych o ciężkim przebiegu. Również niektóre leki przyjmowane przy takich chorobach i antybiotyki mają wpływ na płodność. Problemy mogą być też natury hormonalnej, anatomicznej (budowa układu rozrodczego), immunologiczne, psychiczne i genetyczne.
Choć może być to trudne, na początku warto uzbroić się w cierpliwość. Negatywny test ciążowy w pierwszych miesiącach starań o dziecko najczęściej nie oznacza niczego złego. Na trochę większą lub mniejszą płodność w danej chwili może wpływać wiele czynników i czasem trzeba się po prostu „wstrzelić” w dobry okres. Warto wspomagać się naturalnymi sposobami, na przykład suplementacją kwasem foliowym i witaminami, zmienić tryb życia na zdrowszy czy używać testów owulacyjnych i skrupulatnie prowadzić kalendarzyk dni płodnych. Specjaliści zgodnie twierdzą, że po pomoc do lekarza należy udać się dopiero po 12 miesiącach nieudanych starań. Oczywiście jeżeli para zauważy wcześniej jakieś budzące niepokój objawy, powinna zgłosić się do lekarza od razu.
Wiele par borykających się z problemem z zajściem w ciążę nie znajduje mimo wszystko pomocy u swojego lekarza. Nic więc dziwnego, że pacjenci tak często decydują się na wykonywanie badań na własną rękę. Niestety w większości przypadków nie udaje się w ten sposób znaleźć prawdziwego źródła problemu. Narażamy się więc tylko na zbędne koszty. Dlaczego tak jest?
Przede wszystkim dlatego, że nie wiemy, gdzie szukać. Otrzymując prawidłowy wynik badania genetycznego wykonanego na własną rękę myślimy, że wszystko jest w porządku. Tymczasem w praktyce okazuje się, że diagnostyka nie została właściwie ukierunkowana. To właśnie dlatego przeprowadzenie jakichkolwiek badań genetycznych powinno być poprzedzone konsultacją z genetykiem.
Jeśli para nie może zbyt długo począć dziecka, należy rozpocząć odpowiednią diagnostykę. Na początek oboje powinni udać się do lekarza rodzinnego, który powinien przeprowadzić dokładny wywiad i skierować ich na podstawowe badania: morfologii, elektrolitów, transaminaz, badanie ogólnego moczu oraz poziomu hormonów tarczycy. Następnie kobieta powinna przebadać się u ginekologa w celu oceny cyklu miesięcznego, stanu macicy, jajowodów, a także wykonania cytologii. Warto też, by pacjentka wykonała badania hormonalne (m.in. prolaktyna, progesteron, testosteron, T3, T4, folitropina, lutorpina). Mężczyzna z kolei powinien udać się do androloga, który zbada jego narządy płciowe i w razie potrzeby zleci badania seminologiczne oraz poziomu hormonów (folitropiny, lutorpiny, testosteronu i prolaktyny). Czasem potrzebna jest też pomoc psychologa lub psychoterapeuty, ponieważ długotrwałe starania o dziecko, zakończone niepowodzeniem, mogą prowadzić do frustracji i nerwów, co przekłada się na kondycję psychiczną obojga partnerów i niszczy ich relacje
Jeżeli taka diagnostyka nie wykaże niczego niepokojącego, para powinna wykonać badania immunologiczne i genetyczne. Szczególnie te ostatnie są ważne. Wiele osób wykonuje takie badania dopiero w przypadku znanej im i widocznej choroby, tymczasem często zdarza się, że wady zaburzenia mogą nie dawać jawnych oznak przez długi czas.
Na konsultację z lekarzem genetykiem powinna się udać para – nie sama przyszła mama czy tata. Często do lekarza zgłasza się tylko ta strona, w przypadku której istnieją podejrzenia o niepłodności.
Dotyczy on stanu zdrowia partnerów, stanu ginekologicznego, stylu życia itp. Lekarz zbiera również informację na temat członków rodziny – co najmniej 3 pokolenia wstecz.
Jeśli dysponujecie już jakimiś wynikami badań należy przedstawić je lekarzowi.
Mogą to być np. czynniki związane z wykonywanym zawodem czy ewentualnymi używkami – alkohol, papierosy itp.
Lekarz zwraca uwagę na ewentualne objawy chorób genetycznych.
Lekarz genetyk najczęściej zaleca wykonanie badania kariotypu obojga partnerów (jeśli jest taka potrzeba uzupełnionego o metody cytogenetyki molekularnej). Pomocne są także badania molekularne np. w kierunku oligozoospermii czy CFTR i AZF u mężczyzny i inne w zależności od indywidualnych wskazań.
Lekarz genetyk analizuje wynik badań zawsze w oparciu o dane uzyskane w trakcie wywiadu. Sam wynik bez całościowego obrazu sytuacji nie jest często wystarczającą daną do postawienia jednoznacznej diagnozy, czy wskazania dalszej drogi diagnostycznej.
Przeczytaj artykuł eksperta: Zaburzenia płodności, a poradnictwo genetyczne
Wokół specjalizacji jaką jest genetyka narosło wiele mitów i barier. Większość pacjentów uważa, że po poradę do genetyka idą ludzie z konkretnym problemem genetycznym – np. ujawnioną chorobą. Tymczasem w praktyce specjalista genetyk, diagnostyk jest w stanie pomóc rozwiązać wiele problemów – np. problem z zajściem w ciążę.
Przeczytaj więcej:
Data publikacji: 20/04/2021, Data aktualizacji: 09/11/2021
Zobacz także
Dodaj komentarz