Spis treści:
1. Badania prenatalne na NFZ – jakie badania trzeba wykonać na poszczególnych etapach ciąży?
2. Badania prenatalne na NFZ – które badania są dostępne nieodpłatnie?
3. Skierowanie na badania prenatalne NFZ – jakie warunki trzeba spełnić, aby je otrzymać?
4. Skierowanie na badania prenatalne – do jakich badań jest ono niepotrzebne?
5. Często zadawane pytania o badania prenatalne na NFZ
Zanim powiemy, które badania prenatalne na NFZ można wykonać bez żadnych dodatkowych opłat oraz jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać skierowanie na badania prenatalne, warto poznać wszystkie badania, które są wykonywane u ciężarnych na poszczególnych etapach ciąży. Należą do nich [1]:
• przed 10. tygodniem ciąży – antygen HBs, badanie gruczołów sutkowych, badanie pH pochwy, badanie przeciwciał odpornościowych, badanie przeciwciał przeciwko różyczce i toksoplazmozie, badanie stężenia cukru we krwi, badanie w kierunku kiły (VDRL), wirusa HIV i HCV, cytologia (jeśli nie była robiona w niedawnym czasie), doustny test obciążenia glukozą, konsultacja stomatologiczna, morfologia krwi, odczyn Wassermanna, oznaczenie grupy krwi wraz z czynnikiem R, badanie TSH,
• pomiędzy 10. a 14. tygodniem ciąży – USG, test PAPP-A, nieinwazyjne prenatalne badanie genetyczne (np. test NIFTY i Prenatal testDNA są dostępne od 10 tygodnia ciąży bez górnej granicy),
• pomiędzy 15. a 20. tygodniem ciąży – badanie w kierunku toksoplazmozy, cytologia (jeśli nie była wykonywana wcześniej),
• pomiędzy 21. a 26. tygodniem ciąży – pomiar cukru we krwi, USG,
• pomiędzy 27. a 32. tygodniem ciąży – badanie przeciwciał odpornościowych, morfologia,
• Pomiędzy 33. a 37. tygodniem ciąży – badanie aktywności płodu, badanie antygenu HBs, badanie czynności serca płodu, badanie przeciwciał odpornościowych, badanie w kierunku kiły (VDRL), morfologia, test w kierunku wirusa HIV
• pomiędzy 38. a 40. tygodniem ciąży – badanie czynności serca płodu, morfologia, USG.
Dodatkowo podczas każdej wizyty u lekarza ginekologa wykonywane jest rutynowo badanie ginekologiczne (położnicze), badanie moczu, a także przeprowadza się pomiar ciśnienia tętniczego oraz pomiar masy ciała.
W Polsce funkcjonuje Program Badań Prenatalnych, dzięki któremu kobiety w ciąży mogą się przebadać bez żadnych dodatkowych opłat. Dostępne badania prenatalne na NFZ to [2]:
• badanie USG,
• badanie USG połówkowe,
• nieinwazyjne badanie biochemiczne – test PAPP-A,
• inwazyjne badanie diagnostyczne – amniopunkcja.
Z bezpłatnej diagnostyki refundowanej przez Narodowy Fundusz Zdrowia można skorzystać jedynie w sytuacji wystąpienia określonych czynników, które zostały wymienione poniżej.
Zobacz również: Badania prenatalne genetyczne – na czym polegają? Co wykrywają?
Skierowanie na badania prenatalne NFZ może otrzymać każda kobieta, która spełnia poniższe warunki [2] [3]:
• nieprawidłowy wynik badań USG i/lub badań biochemicznych,
• występowanie obciążeń genetycznych w rodzinie,
• występowanie strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej lub jej partnera,
• ukończenie 35. roku życia,
• urodzenie dziecka z wadą rozwojową lub genetyczną.
Zobacz również: NIFTY a inne badania prenatalne – czym się różnią?
Skierowanie na badania prenatalne NFZ nie jest potrzebne, aby skorzystać z nieinwazyjnych genetycznych badań prenatalnych. Testy takie jak NIFTY (Non-invasive Fetal Trisomy Test) lub Prenatal testDNA wykonuje się prywatnie, na własną rękę. Badanie korzystające z nowoczesnej metody analizy wolnego płodowego DNA jest całkowicie bezpieczne dla matki i dziecka.
Test NIFTY pro wykrywa aż 94 różne choroby genetyczne, w tym [4]:
• 6 trisomii: 21 — zespół Downa, 18 — zespół Edwardsa, 13 — zespół Patau oraz trisomia 9., 16. i 22. chromosomu,
• 4 choroby związane z nieprawidłowościami chromosomów płci — zespół Turnera, zespół Klinefeltera, zespół XXX, zespół XYY,
• 84 mikrodelecje / mikroduplikacje.
Z kolej Prenatal testDNA bada wszystkie 23 pary chromosomów płodu i daje wynik zbliżony do analizy kariotypu płodu. W zależności od wybranego pakietu, bada nie tylko trisomie i monosomie wszystkich chromosomów, ale i zmiany strukturalne: wszystkie delecje i duplikacje większe niż 7 Mpz i 9 mikrodelecji 3-7 Mpz. Takie małe zmiany chociaż są trudne do zobaczenia pod mikroskopem, to mogą mieć znaczący wpływ na zdrowie dziecka. Prenatal testDNA opcjonalnie analizuje również RHD płodu. Dowiedz się więcej o Prenatal testDNA >>
Badanie NIFTY i Prenatal testDNA może wykonać każda kobieta, która chce się dowiedzieć więcej na temat zdrowia swojego dziecka. W szczególności jednak z badań wolnego płodowego DNA warto skorzystać, gdy ciężarna skończyła 35 lat (co wiąże się z większym ryzykiem wystąpienia nieprawidłowości genetycznych) lub para uzyskała nieprawidłowe wyniki przesiewowych badań prenatalnych (PAPP-A i test złożony).
1. Jakie badania w ciąży są refundowane przez NFZ?
Dostępne badania prenatalne na NFZ to: badanie USG, badanie USG połówkowe, nieinwazyjne badanie biochemiczne – test PAPP-A, inwazyjne badanie diagnostyczne – amniopunkcja. Aby móc je wykonać za darmo, należy spełnić warunki Programu Badań Prenatalnych NFZ.
2. Czy badania prenatalne można zrobić na NFZ?
Tak, niektóre badania prenatalne można wykonać bezpłatnie, w ramach refundacji NFZ. Skierowanie na badania prenatalne NFZ mogą otrzymać kobiety, które spełniają następujące warunki:
• nieprawidłowy wynik badań USG i/lub badań biochemicznych,
• występowanie obciążeń genetycznych w rodzinie,
• występowanie strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej lub jej partnera,
• ukończenie 35. roku życia,
• urodzenie dziecka z wadą rozwojową lub genetyczną.
3. Gdzie test PAPP-A na NFZ Warszawa?
Test PAPP-A na NFZ można wykonać w placówkach, które realizują program badań prenatalnych w ramach NFZ. Skierowanie na badania prenatalne NFZ przysługuje kobiecie, która otrzymała nieprawidłowy wynik badań USG lub w jej rodzinie potwierdzono występowanie obciążeń genetycznych. Można je uzyskać także, jeśli u przyszłej mamy lub jej partnera potwierdzono występowanie strukturalnych aberracji chromosomowych. Jednym z warunków objęcia Programem Badań Prenatalnych jest również ukończenie 35. roku życia lub urodzenie dziecka z wadą rozwojową lub genetyczną w przeszłości.
4. Jakie badania w ciąży po 40. roku życia warto wykonać?
Ze względu na fakt, iż prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z zespołem Downa rośnie z wiekiem i dla kobiety, która zaszła w ciążę po 40. roku życia wynosi aż 1:107, zaawansowany wiek ciężarnej stanowi jedno z ważniejszych wskazań do wykonania badań prenatalnych takich jak biochemiczne badania krwi (np. test PAPP-A), USG oraz badania wolnego płodowego DNA o wysokiej czułości (np. test NIFTY pro).
Źródła:
1. https://holsamed.pl/kalendarz-badan-w-ciazy-tydzien-po-tygodniu
2. https://www.nfz-szczecin.pl/ijzas_badania_prenatalne.htm
3. https://pacjent.gov.pl/program-profilaktyczny/program-badan-prenatalnych
4. https://badanienifty.pl/
Data publikacji: 20/04/2022, Data aktualizacji: 27/03/2024
Dodaj komentarz