Koszt badania kariotypu w 2025 roku różni się w zależności od typu próbki, szybkości wydania wyniku i tego, czy włączane są badania uzupełniające. Różnice między laboratoriami bywają znaczące, dlatego warto wiedzieć, za co konkretnie się płaci i kiedy klasyczny kariotyp wystarczy, a kiedy potrzebna jest rozszerzona diagnostyka molekularna.
Spis treści
Dla osoby dorosłej (krew obwodowa) standardowy kariotyp metodą prążków G kosztuje zwykle 500–800 zł, a wynik otrzymuje się w 2–6 tygodni. Opcja „pilna” skracająca czas do ok. 7–10 dni roboczych to dopłata rzędu 150–300 zł. W wielu cennikach badanie kariotypu cena obejmuje już hodowlę komórkową i ocenę co najmniej 20 metafaz, ale za rozszerzenie do 50 metafaz płaci się dodatkowo.
Kariotyp z materiału po poronieniu (POC) to zwykle 600–1100 zł, przy czym ryzyko niepowodzenia hodowli bywa wkalkulowane lub rozliczane oddzielnie. Kariotyp płodu z płynu owodniowego lub kosmówki kosztuje 650–1200 zł, natomiast sama procedura inwazyjna (amniopunkcja/biopsja kosmówki) to dodatkowe 1500–2500 zł, rozliczane poza laboratorium.
Na cenę składają się: typ materiału (krew vs tkanki po poronieniu vs materiał prenatalny), powodzenie hodowli, liczba analizowanych metafaz przy podejrzeniu mozaicyzmu, tryb przyspieszony oraz konsultacja genetyczna (często 200–400 zł). Dodatkowy koszt pojawia się, gdy konieczne są testy celowane potwierdzające subtelne zmiany.
Im większy zakres i szybkość, tym wyższa badanie kariotypu cena. Przed rozszerzeniem panelu warto skonsultować wskazania z genetykiem klinicznym.
W aglomeracjach (Warszawa, Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Poznań) standardowe widełki dla kariotypu z krwi to najczęściej 550–900 zł, z większą dostępnością trybu „pilnego”. W mniejszych miastach ceny bywają niższe (450–700 zł), ale próbki często trafiają do laboratoriów referencyjnych, co może wydłużać czas oczekiwania.
Materiał po poronieniu w dużych miastach kosztuje zwykle 700–1100 zł, w regionach 600–900 zł. Warto sprawdzić politykę laboratoriów wobec niepowodzenia hodowli (czy przysługuje częściowy zwrot) oraz koszty logistyczne (transport próbki, łańcuch chłodniczy).
W NFZ badanie jest refundowane po skierowaniu od genetyka klinicznego m.in. przy poronieniach nawracających, niepłodności, podejrzeniu aberracji lub nieprawidłowym teście prenatalnym. Czas oczekiwania to zwykle 2–12 tygodni, a w części ośrodków dłużej dla materiału po poronieniu. Prywatnie wynik uzyskuje się szybciej i można dobrać zakres, co jednak podnosi koszt – badanie kariotypu cena rośnie wraz z rozszerzeniami (FISH, aCGH) i konsultacją.
Warto upewnić się, czy cena obejmuje pełny opis cytogenetyczny i interpretację kliniczną, a także czy w przypadku materiału prenatalnego mówimy wyłącznie o analizie chromosomów, czy również o koszcie procedury inwazyjnej. Przy decyzji prywatnie vs NFZ znaczenie ma też dostępność doświadczonego doradztwa w razie wyniku niejednoznacznego.
Kariotyp z krwi to zwykle 2–6 tygodni, szybciej w trybie „pilnym”. Materiał prenatalny wymaga hodowli, ale bywa uzupełniany QF-PCR z wynikiem w 1–2 dni dla głównych trisomii.
Nie, standardowe pobranie do kariotypu nie wymaga bycia na czczo. Ważne jest unikanie ostrej infekcji w dniu pobrania i poinformowanie o lekach immunosupresyjnych.
Nie. Kariotyp pokazuje duże zmiany liczby/struktury chromosomów. Mikrodelecje/duplikacje i warianty pojedynczych genów wymagają aCGH lub sekwencjonowania (np. paneli NGS).
Najlepiej jak najszybciej po zabiegu, z zachowaniem odpowiednich warunków przechowywania materiału. Wysoka jakość próbki zwiększa szansę na udaną hodowlę i jednoznaczny wynik.
Mozaicyzm oznacza obecność co najmniej dwóch linii komórkowych o różnym kariotypie. Znaczenie kliniczne zależy od udziału poszczególnych linii i tkanek; często zaleca się testy potwierdzające (FISH) oraz konsultację genetyczną.
Data publikacji: 02/11/2025, Data aktualizacji: 06/11/2025
