17 listopada – Światowy Dzień Wcześniaka

17 listopada obchodzimy na całym świecie Dzień Wcześniaka. W Polsce obchody mające na celu okazanie wsparcia rodzicom przedwcześnie urodzonych maluchów odbywają się od 2011 roku, zostały one zainicjowane przez Fundację Wcześniak.

Co to znaczy, że dziecko jest wcześniakiem? Jak często rodzą się wcześniaki?

Wcześniak to dziecko, które zostało urodzone przedwcześnie.

Zgodnie z definicją WHO za wcześniaka uznaje się dziecko, które urodziło się pomiędzy 22. a 37. tygodniem ciąży [2].

Według statystyk WHO prawdopodobieństwo urodzenia wcześniaka na całym świecie waha się od 5 do 20%. Dla Polski współczynnik urodzeń wcześniaków wynosi 6%.

Przedwczesny poród – jakie są przyczyny?

Przyczyny przedwczesnego porodu są bardzo złożone. Do urodzenia wcześniaka może dojść wskutek wad łożyska, w wyniku wad płodu lub z powodu czynników matczynych [1]. Prawdopodobieństwo urodzenia wcześniaka wzrasta, między innymi wtedy, gdy [1] [2]:

• ciąża jest wielopłodowa,
• stosowano techniki wspomaganego rozrodu,
• u ciężarnej wystąpiły krwawienia w ciąży,
• w poprzednich ciążach doszło do przedwczesnych porodów.

Na poród przedwczesny wpływają także takie czynniki jak stopień wykształcenia oraz wiek matki, a także choroby przewlekłe (np. nadciśnienie lub cukrzyca) oraz styl życia. Do urodzenia wcześniaka może dojść także z powodu wrodzonych, genetycznie uwarunkowanych wad malucha.

Z jakimi problemami wiąże się przedwczesne urodzenie?

Ponieważ przedwczesne urodzenie wiąże się z wieloma problemami zdrowotnymi. Należą do nich między innymi [1] [3]:

• powikłania kardiologiczne (np. przetrwały przewód tętniczy),
• powikłania neurologiczne,
• retinopatia,
• zaburzenia odruchów ssania i połykania, a w rezultacie trudności w karmieniu,
• zaburzenia oddychania (np. zespół zaburzeń oddychania),
• zaburzenia słuchu,
• zaburzenia w układzie pokarmowym (np. martwicze zapalenie jelit).

Rodzice wcześniaka powinni dobrze się przygotować, zarówno teoretycznie, jak i praktycznie, by opiekować się maluchem po wypisie ze szpitala. Decyzję o wypisie wcześniaka ze szpitala podejmuje lekarz neonatolog, wspólnie z zespołem lekarsko-pielęgniarsko-fizjoterapeutycznym.

Światowy Dzień Wcześniaka – w jaki sposób można okazać wsparcie rodzicom przedwcześnie urodzonych dzieci?

17 listopada na całym świecie organizowane są spotkania ze specjalistami z zakresu neonatologii, a także wykłady i warsztaty, których celem jest wsparcie rodziców wcześniaków oraz zwiększenie świadomości względem przedwczesnego porodu.

W dniu Światowego Dnia Wcześniaka każdy może okazać symboliczne wsparcie rodzicom przedwcześnie urodzonych dzieci. Symbolem obchodów jest kolor fioletowy, w związku z czym warto założyć na siebie coś w tym kolorze.

Światowy Dzień Wcześniaka to także tzw. socks line – ekspozycja dziecięcych skarpetek, z których jedna jest znacząco mniejsza od pozostałych – symbol ten odnosi się do tego, że w Europie jedno na dziesięć noworodków to wcześniak.

Źródła:
1. Borszewska – Kornacka M. K. Kompendium wiedzy o wcześniaku. Standardy Medyczne, Pediatria 2013; 10: 597 – 611.
2. Gadzinowski J., Szymankiewicz M., Gulczyńska M. Podstawy neonatologii. Oddział Wielkopolski Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej, Poznań, 2014: 18 – 23.
3. Kruszecka – Krówka A., Gniadek A., Jonas A. Problemy rodziców w opiece nad dzieckiem przedwcześnie urodzonym po wypisie ze szpitala. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne 2018; 8 (2): 97 – 104.

Autor:Alicja Hudzik

Artykuł jest chroniony prawami autorskimi. Niedopuszczalne jest zwielokrotnianie, modyfikowanie, publiczne odtwarzanie i / lub udostępnianie Serwisu, jego części, materiałów w nim zamieszczonych i / lub ich części, za wyjątkiem przypadków wskazanych w obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.

Data publikacji: 16/11/2020, Data aktualizacji: 06/11/2021