Hemochromatoza prowadzi do nadmiernego kumulowania się żelaza w organach – m.in. w przysadce mózgowej. W konsekwencji może wystąpić hipogonadyzm wtórny, a wraz z nim obniżona płodność, impotencja, brak chęci do zbliżeń czy zanik owłosienia łonowego. Jak zmniejszyć lub cofnąć te objawy?
Problemy w sferze seksualnej (m.in. impotencja, zanik libido, niepłodność) są drugim z najczęstszych objawów hemochromatozy (po cukrzycy). Chorzy mężczyźni nierzadko zgłaszają się do specjalisty właśnie z ich powodu, po czym okazuje się, że zaburzenia erekcji i inne kłopoty spowodowane są hemochromatozą. Dane literaturowe wskazują, że tego typu symptomy obecne są u 10-100% chorych mężczyzn.
Dowiedz się więcej: Hemochromatoza – objawy, diagnostyka, leczenie
Przypadek 1 – impotencja, kłopoty z płodnością, obniżone libido
U 36-letniego pacjenta zdiagnozowano hemochromatozę na etapie wczesnego włóknienia wątroby (nie miała cech marskości). Wywiad z mężczyzną wykazał problemy z potencją (od 2 lat), obniżone libido, niepłodność i zanik owłosienia łonowego. Pacjent z żoną starali się o dziecko. Leczenie obejmowało więc upusty krwi co tydzień oraz terapię hormonalną (podawanie testosteronu w odpowiedniej dawce). Wystarczył rok leczenia, aby zaburzenia seksualne minęły, a małżonka mężczyzny zaszła w ciążę. Zgodnie z zaleceniami lekarza nadal podawano pacjentowi testosteron (kolejny rok), a także kontynuowano upusty[1].
Przypadek 2 – niepłodność
44-letni mężczyzna z niepłodnością wywołaną wstecznym wytryskiem, który był spowodowany hemochromatozą (homozygota C282Y), miał zaleconą terapię hormonalną oraz upusty krwi. Po kilku miesiącach leczenia zaobserwowano u niego znaczną poprawę płodności[1].
Czym jest impotencja?
Impotencja to problem, który dotyka aż 50% mężczyzn między 40 a 70 rokiem życia. Może na nią cierpieć również nawet kilkanaście procent młodszych panów, w tym przed trzydziestką. Impotencja, czyli inaczej zaburzenie erekcji, oznacza, że mężczyzna nie potrafi osiągnąć i utrzymać wzwodu członka, który wystarczyłby do odbycia stosunku płciowego. Wielu mężczyzn traktuje impotencję jako koniec swojej „męskości” i rezygnuje z aktywności seksualnej. Sytuacja ta najczęściej wywołuje w nich obniżenie poczucia własnej wartości, strach przed zbliżeniem z partnerką i stres. Nieleczona impotencja często przyczynia się do konfliktów między partnerami, a nawet rozpadu związków.
Przyczyny impotencji dzieli się na kilka rodzajów
Najczęściej rozpoznawaną (prawie połowa wszystkich przypadków) impotencją jest ta na tle krążeniowym. Występuje ona u chorych, którzy przeszli zawał mięśnia sercowego lub udar, mają zmiany miażdżycowe, wady układu krążeniowego lub nadciśnienie. W wyniku tych problemów zdrowotnych do ciał jamistych członka dociera zbyt mała ilość krwi, by mógł on osiągnąć erekcję. Wyróżnia się także impotencję neurogenną, psychogenną, na tle hormonalnym i mieszaną. Impotencja neurogenna związana jest z układem neurologicznym. Jej częstymi przyczynami są przebyte urazy czy choroby kręgosłupa, w którym znajduje się ośrodek erekcji. Wpływ na zaburzenia erekcji mają również schorzenia o podłożu neurologicznym, np. stwardnienie rozsiane, neuropatia cukrzycowa czy padaczka.
W przypadku impotencji psychogennej przyczynami problemów z erekcją są czynniki psychiczne: długotrwały stres, przemęczenie, brak snu, lęki, zahamowania na tle seksualnym, napięcia sytuacyjne czy traumy nabyte w przeszłości. Ten rodzaj impotencji najczęściej dotyka młodych mężczyzn. Z kolei impotencja hormonalna jest niezbyt częsta. Dotyczy 5-10% wszystkich przypadków i zazwyczaj występuje w okresie andropauzy. W takiej sytuacji obniżony poziom testosteronu lub wysoki poziom prolaktyny blokują pełną sprawność seksualną. Około 1/3 wszystkich przypadków stanowi impotencja mieszana, która oznacza różne kombinacje wyżej wymienionych przyczyn i często ciężko jest ustalić, która z nich ma wpływ na zaburzenia erekcji. Dobrym przykładem są niektóre choroby przewlekłe. Na przykład w przypadku cukrzycy przyczyną problemów mogą być zarówno zaburzenia hormonalne, zmiany naczyniowe jak i neuropatia. Również choroby i przebyte zabiegi urologiczne mogą mieć negatywny wpływ na erekcję.
Sprawności seksualnej nie sprzyjają też używki: alkohol, papierosy i substancje psychoaktywne, niehigieniczny i niezdrowy tryb życia, brak sprawności fizycznej czy uboga dieta. Na potencję u mężczyzn mogą wpływać też niektóre przyjmowane leki.
Niestety wielu mężczyzn, zamiast szukać pomocy, od razu wycofuje się z życia seksualnego. Tymczasem istnieje już coraz więcej metod leczenia impotencji. Oprócz zmiany trybu życia na zdrowszy i wspomagania się naturalnymi metodami, warto wybrać się do lekarza pierwszego kontaktu, który zbierze wywiad i pokieruje pacjenta w dalszym badaniu, a także do urologa. W przypadku impotencji psychogennej pomocny będzie też psycholog lub psychoterapeuta.
Jak pokazano na powyższych przykładach, cofnięcie zaburzeń seksualnych jest możliwe. Konieczna jest jednak odpowiednia terapia – rozpoczęta jak najwcześniej. Dla jej powodzenia znaczenie mają bowiem wiek pacjenta oraz stadium choroby w momencie diagnozy. Największe szanse na cofnięcie objawów występują u mężczyzn przed 40. rokiem życia. Im szybciej hemochromatoza zostanie więc wykryta, tym bardziej prawdopodobny powrót do normalnego funkcjonowania.
REKLAMA
Najważniejsze, aby postawić diagnozę wtedy, gdy choroba nie zdąży się jeszcze rozwinąć. To trudne tylko na podstawie pierwszych objawów, ponieważ są nieoczywiste. Jakie? Chorzy odczuwają zmęczenie i osłabienie, bóle brzucha czy bóle stawów międzypaliczkowych.
Czas od ich wystąpienia do wykrycia choroby wynosi nawet 10 lat! Proste badanie DNA pozwala stwierdzić, czy dana osoba znajduje się w grupie ryzyka rozwoju hemochromatozy. Jeśli wyniki badań krwi wskazują na przeładowanie żelazem, ten test genetyczny umożliwia jednoznaczne potwierdzenie diagnozy.
Sprawdź: Zbyt wysoki poziom żelaza zwiększa ryzyko marskości wątroby, cukrzycy i impotencji
[1] Basic and Clinical Andrology (2017) R. Osta, N. Grandpre, N. Monnin, J. Hubert, I.Koscinski: Hypogonadotropic hypogonadism in men with hereditary hemochromatosis.
Data publikacji: 20/04/2021, Data aktualizacji: 08/11/2021
Zobacz także
Dodaj komentarz