Łożysko to narząd, który rozwija się w czasie ciąży – struktura ta służy do odżywiania dziecka, dostarczania mu tlenu oraz usuwaniu produktów przemiany materii. W prawidłowym przebiegu ciąży łożysko przylega do ściany macicy aż do dnia porodu. Czym skutkuje odklejenie łożyska przed przewidywanym terminem porodu? Czy jest niebezpieczne? Co robić, gdy to nastąpi? Podpowiadamy.
Spis treści:
Przedwczesne oddzielenie łożyska – na czym polega to zjawisko? Jakie są przyczyny?
Odklejenie łożyska – objawy
Odklejenie łożyska – możliwe powikłania
Przedwczesne oddzielenie łożyska – co robić?
Odklejenie łożyska (inaczej przedwczesne oddzielenie łożyska) to powikłanie ciąży, które polega na częściowym lub całkowitym oddzieleniu się łożyska od ściany macicy, przed przewidywanym terminem porodu. Najczęstszą przyczyną tego zjawiska jest nieprawidłowe unaczynienie płyty łożyska oraz zmiany w krążeniu maciczno-łożyskowym [1].
Ryzyko odklejenia się łożyska zwiększa się w następujących sytuacjach [2] [3] [4]:
• ciąża wielopłodowa;
• dojrzały wiek ciężarnej;
• krótka pępowina;
• gwałtowne wypłynięcie wód płodowych przed porodem;
• mięśniaki macicy;
• nadciśnienie tętnicze u matki;
• niedobór kwasu foliowego;
• nieprawidłowa budowa macicy;
• przypadkowe nakłucie łożyska podczas inwazyjnych badań prenatalnych, np. amniopunkcji;
• stosowanie używek w czasie ciąży;
• uraz brzucha (np. wskutek upadku);
• zaburzenia endometrium.
Przedwczesne odklejenie łożyska przebiega najczęściej z bolesnością podbrzusza oraz wzmożonym napięciem macicy [1]. Inne charakterystyczne objawy oddzielenia się łożyska to [3]:
• krwawienie (zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne);
• niskie ciśnienie krwi;
• tachykardia (częstoskurcz).
Przedwczesne odklejenie łożyska jest uznawane za najczęstszą przyczyną krwawień pochwowych w II i III trymestrze ciąży. Powikłanie to wiąże się z bardzo dużą utratą krwi przez matkę, co może przyczynić się do wystąpienia rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, wstrząsu hipowolemicznego, udaru maciczno-łożyskowego lub zatoru zator płynem owodniowym [5].
Przedwczesne oddzielenie się łożyska od ściany macicy jest niebezpieczne także dla dziecka. W wyniku odklejenia łożyska dochodzi bowiem do niedostatecznego dostarczania tlenu oraz składników odżywczych [1] [3]. Im większa część łożyska oddzieli się od macicy, tym większe ryzyko niedotlenienia u dziecka.
Oddzielenie się łożyska od macicy jest niebezpieczne zarówno dla matki, jak i dziecka. W sytuacji, gdy doszło do wystąpienia tego powikłania, konieczne jest natychmiastowe cesarskie cięcie, celem ratowania życia. Zwlekanie z decyzją o cięciu cesarskim może spowodować, że wystąpi poważny niedobór tlenu (tzw. zamartwica urodzeniowa). Możliwe powikłania niedotlenienia płodu to [3]:
• encefalopatia niedotlenieniowo – niedokrwienna;
• małogłowie;
• leukomalacja okołokomorowa;
• opóźnienie rozwojowe;
• porażenie mózgowe;
• trwałe uszkodzenie mózgu;
• zaburzenia napadowe;
• trudności w uczeniu się;
• zaburzenia motoryczne;
• zgon dziecka.
Rozpoznanie przedwczesnego odklejenia łożyska opiera się na wywiadzie i badaniu przedmiotowym. Nieprawidłowości można uwidocznić podczas nieinwazyjnego badania prenatalnego USG. Jeśli badanie potwierdzi, że doszło do powikłania, pacjentka musi trafić na oddział szpitalny i zostać objęta stałą opieką lekarską [4].
Źródła:
1. https://www.pbkm.pl/pregnancy-zone-2/choroby-w-ciazy/odklejenie-sie-lozyska-dlaczego-jest-niebezpieczne
2. https://www.mjakmama24.pl/ciaza/przebieg-ciazy/ciaza-lozysko-jak-powinno-byc-ulozone-w-brzuchu-ciezarnej-aa-972a-bR2L-KYkq.html
3. https://ciazaiporod.com/artykuly/powiklania-w-ciazy/odklejenie-lozyska
4. https://mamotoja.pl/odklejenie-lozyska-przyczyny-i-objawy-oddzielenia-sie-lozyska-w-ciazy,dolegliwosci-w-ciazy-artykul,28675,r1p1.html
5. Bręborowicz G. H. Położnictwo i ginekologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL (2020)
Data publikacji: 22/12/2021, Data aktualizacji: 24/01/2022
Dodaj komentarz