Na rynku nie brakuje różnych suplementów dla kobiet w ciąży. Czy ich przyjmowanie jest zalecane przez lekarzy? Które suplementy w ciąży warto stosować oraz w jakich dawkach? Odpowiadamy na te pytania.
Spis treści:
1. Suplementy w ciąży – czy można je stosować? Rekomendacje PTG
2. Suplementy dla kobiet w ciąży – które z nich warto przyjmować?
3. Suplementy dla kobiet w ciąży – w jakich dawkach je przyjmować?
Czy suplementy w ciąży to dobry pomysł? W Rekomendacjach Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczących suplementacji u kobiet ciężarnych z 2020 roku przeczytamy, że WHO oraz większość towarzystw naukowych odradza rutynowe stosowanie preparatów wielowitaminowych u kobiet ciężarnych, ponieważ podstawowe źródło mikroelementów i witamin powinna stanowić dobrze zbilansowana dieta [1]. Specjaliści wymieniają jednak 5 konkretnych składników, na które należy zwrócić szczególną uwagę, zarówno na etapie planowania ciąży, jak i w okresie ciąży oraz karmienia piersią. Ponieważ podczas ciąży zapotrzebowanie na nie może być o wiele większe niż zapewnia dieta (nawet ta dobrze zbilansowana), w niektórych przypadkach suplementacja może być uzasadniona.
Zobacz również: Co na przeziębienie w ciąży – leki czy domowe metody? Jak zadbać o zdrowie mamy i malucha?
Zgodnie z Rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczących suplementacji u kobiet ciężarnych z 2020 roku składniki, na które należy zwrócić szczególną uwagę, zarówno na etapie planowania ciąży, jak i po poczęciu, to DHA, jod, kwas foliowy, witamina D oraz żelazo [1].
DHA, czyli inaczej kwas dokozaheksaenowy jest niezbędny w okresie ciąży dla prawidłowego rozwoju układu nerwowego dziecka. Stanowi on istotny składnik budulcowy mózgu oraz siatkówki oka, przypuszcza się także, że odgrywa ważną rolę w kształtowaniu rozwoju poznawczego oraz inteligencji u dziecka [2].
Jod pełni istotną funkcję w rozwoju ośrodkowego układu nerwowego. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek w ciąży znacznie się zwiększa, natomiast jego niedobór może poskutkować opóźnieniem rozwoju umysłowego oraz zaburzeniami neurologicznymi u dziecka [3].
Kwas foliowy wspomaga proces rozwijania się narządów dziecka, jego przyjmowanie w czasie ciąży zmniejsza ryzyko występowania wad cewy nerwowej o nawet 70% [4].
Witamina D reguluje stężenie wapnia i fosforu we krwi oraz mineralizację kości, a także wspiera funkcjonowanie przytarczyc i układu immunologicznego [5]. Jest ona niezbędna do prawidłowego rozwoju układu kostnego płodu [6]. Ponieważ w naszej szerokości geograficznej możliwość syntezy skórnej witaminy D jest ograniczona, przez większość miesięcy w roku zalecone jest jej suplementowanie [5]. Dotyczy to także kobiet ciężarnych, ponieważ niedobór witaminy D może poskutkować hipotrofią płodu (mniejszą masą oraz wymiarami ciała), niższą gęstością mineralną kości, upośledzoną odpornością oraz zwiększonym ryzykiem alergii [6]. Niedobór witaminy D u ciężarnej wiąże się także z wyższym ryzykiem wystąpienia cukrzycy ciążowej, stanu przedrzucawkowego oraz porodu przedwczesnego [6].
Żelazo jest konieczne, aby możliwy był transport tlenu do wszystkich komórek ciała. Niedobór tego pierwiastka w ciąży grozi anemią, a ten stan z kolei może poskutkować porodem przedwczesnym, poronieniem lub wewnątrzmacicznym ograniczeniem wzrastania płodu [7].
Zobacz również: Leki w ciąży
Zgodnie z Rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczących suplementacji u kobiet ciężarnych z 2020 roku niektóre suplementy dla kobiet w ciąży są wskazane, jednak należy rozpocząć ich stosowanie dopiero po konsultacji z lekarzem [1]. Zadaniem specjalisty jest ocena zasadności przyjmowania suplementów w ciąży, a także określenie odpowiedniego dawkowania zgodnego z zapotrzebowaniem.
Poniżej przedstawiamy dane na temat dawek poszczególnych suplementów w ciąży, aktualne na dzień 5 maja 2022 r. [8].
Suplementy dla kobiet w ciąży – DHA
Decyzję o stosowaniu suplementów dla kobiet w ciąży zawierających DHA należy podjąć, gdy występują niedobory w diecie, większa podaż DHA jest wskazana także, gdy istnieje ryzyko porodu przedwczesnego. Dawkowanie określa lekarz.
Suplementy w ciąży – jod
Zalecana dawka jodu wynosi 150-200 mikrogramów na dobę (dotyczy kobiet w ciąży bez stwierdzonych chorób tarczycy).
Suplementy dla kobiet w ciąży – kwas foliowy
Suplementy w ciąży zawierającej kwas foliowy są zalecane u wszystkich kobiet planujących potomstwo, natomiast jeśli chodzi o dawkowanie w czasie ciąży, jest ono zależne od wieku ciąży i wynosi:
• w I trymestrze ciąży – 0,4-0,8 mg kwasu foliowego na dobę,
• od II trymestru – 0,6-0,8 mg kwasu foliowego na dobę.
Jeśli w poprzedniej ciąży stwierdzono wady cewy nerwowej, zalecane jest przyjmowanie suplementów dla kobiet w ciąży w większej dawce, tak aby dostarczać 4 mg kwasu foliowego na dobę. Natomiast od II trymestru dawka powinna zostać zmniejszona do 0,6-0,8 mg kwasu foliowego na dobę. Większa dawka (0,8 mg kwasu foliowego na dobę) jest zalecana także dla kobiet, które należą do grupy podwyższonego ryzyka niedoboru folianów oraz wad cewy nerwowej.
Suplementy w ciąży – witamina D
U kobiet z prawidłowym BMI, bez niedoboru witaminy D, zalecana jest suplementacja w dawce 1500-2000j.m./dobę, natomiast gdy BMI wynosi powyżej 30, lekarz może zadecydować o zwiększeniu dawki do 4000 IU/dobę.
Suplementy dla kobiet w ciąży – żelazo
Przed rozpoczęciem stosowanie suplementów w ciąży zalecana jest kontrola morfologii i stężenia ferrytyny. Jeśli kobieta ma prawidłowe wyniki, suplementowanie żelazem nie jest konieczne.
Źródła:
1. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 5 (4): 170-181 (2020)
2. https://ncez.pzh.gov.pl/ciaza-i-macierzynstwo/znaczenie-kwasu-dokozaheksaenowego-dha-w-okresie-ciazy-i-laktacji/
3. https://www.mp.pl/pacjent/ciaza/przebiegciazy/61949,zapotrzebowanie-na-jod-w-okresie-ciazy
4. https://www.pbkm.pl/pregnancy-zone-2/jak-dbac-o-siebie-w-ciazy/kwas-foliowy-w-ciazy-dlaczego-i-jak-go-przyjmowac
5. https://www.mp.pl/pacjent/ciaza/przebiegciazy/61928,suplementacja-witaminy-d-u-kobiet-w-ciazy
6. https://ncez.pzh.gov.pl/ciaza-i-macierzynstwo/niedobor-witaminy-d-u-ciezarnych-polek-czy-problem-konczy-sie-latem/
7. https://www.pbkm.pl/pregnancy-zone-2/jak-dbac-o-siebie-w-ciazy/zelazo-w-ciazy-jak-suplementowac
8. https://pantabletka.pl/jakie-witaminy-w-ciazy-opinia-analiza/#8222Rekomendacje-Polskiego-Towarzystwa-Ginekologicznego-w-zakresie-stosowania-witamin-i-mikroelementow-u-kobiet-planujacych-ciaze-ciezarnych-i-karmiacych8221 [dostęp: 05.05.2022 r.]
Data publikacji: 07/05/2022
Dodaj komentarz