Ultradźwięki to nic innego jak fale dźwiękowe o bardzo wysokiej częstotliwości. Na tyle wysokiej, że niesłyszalnej ludzkim uchem. Wykorzystywane w aparatach USG ultradźwięki, w przeciwieństwie do promieniowania rentgenowskiego, nie mają negatywnego wpływu na dziecko.
Spis treści
Czy USG w ciąży jest szkodliwe?
Kiedy zrobić USG w ciąży?
Jak wygląda badanie USG w ciąży?
Niestety wiele kobiet myli ze sobą te dwa zupełnie różne pojęcia. Fale ultradźwiękowe są stosowane w diagnostyce prenatalnej już od wielu, wielu lat i jak do tej pory nie udowodniono jeszcze ich szkodliwego działania. Naukowcom udało się co prawda wykazać, że duże dawki ultradźwięków mogą sprzyjać powstawaniu raka i spowalniać wzrost organizmu. Aparaty USG stosowane w obecne medycynie emitują jednak ultradźwięki o znacznie mniejszej mocy, przez co są bezpieczne.
W chwili obecnej nie istnieją badania, których wyniki sugerowałyby, że badanie ultrasonograficzne wpływa niekorzystnie na rozwój płodu.Wykonując to badanie należy kierować się zasadą minimalnej ekspozycji i czasu badania pozwalającego na kompletne wykonanie procedury – zasada ALARA (As Low As Reasonably Achievable – tak długo jak jest to niezbędne)[1] .
USG jest badaniem obowiązkowym w przypadku wszystkich ciężarnych kobiet. Powinnaś go zrobić przynajmniej 3 razy w przebiegu całej ciąży, o ile lekarz nie zaleci inaczej.
Pierwszym USG jest tzw. USG genetyczne, które wykonuje się miedzy 11. a 14 tygodniem ciąży. W trakcie tego badania lekarz sprawdza czy główka dziecka oraz wszystkie jego kończyny mają odpowiednie wymiary. Bada najważniejsze organy wewnętrzne. Ocenia też przezierność fałdu karkowego, czyli obszaru między skórą a tkanką podskórną w okolicy szyi płodu. Lekarz upewnia jeszcze się czy kość nosowa twojego maleństwa wykształciła się prawidłowo. Oba te parametry są bardzo ważne. Jakiekolwiek odchylenia od normy mogą bowiem świadczyć o tym, że u dziecka rozwinęła się jakaś choroba, np. o podłożu genetycznym.
Podczas drugiego badania ultrasonograficznego, wykonywanego między 18. a 22 tygodniem ciąży ginekolog jest już w stanie ustalić płeć twojego potomka. Oczywiście jeśli nie chcesz, nie musisz jej poznać. Wielu rodziców czeka z tą informacją do momentu porodu. Drugiemu USG towarzyszy dalsze monitorowanie stanu zdrowia dziecka, lekarz sprawdza czy wszystkie narządy rozwijają się prawidłowo oraz czy dziecko osiągnęło odpowiednie jak na swój wiek rozmiary.
Ostatnie, trzecie badanie ultrasonograficzne wykonuje się po 30 tygodniu ciąży. Jego celem jest określenie masy ciała dziecka oraz ilości płynu owodniowego. Podczas tego badania lekarz orzeka również czy poród może nastąpić w planowanym terminie, czy np. ze względów medycznych trzeba go będzie przyspieszyć.
WAŻNE: Choć lekarze zalecają, aby w czasie ciąży wykonać 3 badania USG, to ich ilość powinna być tak naprawdę ustalana indywidualnie. Czasem lekarz może zalecić więcej takich badań (np. u kobiet z cukrzycą ciążową, nadciśnieniem lub przypadku ciąż bliźniaczych).
Jak już wspomnieliśmy, badanie USG jest badaniem podstawowym i powinnaś poddać się mu co najmniej trzykrotnie. Pierwsze badanie USG wykonywane jest zwykle poprzez sondę dopochwową. Dwa kolejne robi się już przy pomocy sondy brzusznej. Najpierw na brzuch kobiety nakłada się specjalny żel, który ułatwia przechodzenie ultradźwięków. Następnie przykłada do niego specjalną głowicę. Emitowane przez nią ultradźwięki przechodzą przez powłoki brzuszne oraz ciało dziecka, a potem wracają z powrotem do głowicy. Jednocześnie na podłączonym do aparatu telewizorze ukazuje się czarno – biały obraz, na którym zobaczysz swoje maleństwo, będziesz też w stanie usłyszeć bicie jego serca. Dla wielu rodziców to bardzo wzruszający moment. Całe badanie jest bezbolesne i nie niesie ze sobą najmniejszego zagrożenia.
Jeśli więc jesteś w ciąży i martwisz się czy ultrasonografia jest bezpieczna dla twojego dziecka, to zapamiętaj! Badanie ultrasonograficzne nie zaszkodzi ani tobie, ani rosnącemu w twoim brzuchu maleństwu, nawet wtedy gdy będzie wykonywane nieco częściej. Wręcz przeciwnie! Dzięki niemu lekarz będzie w stanie ocenić czy płód rozwija się prawidłowo.
Źródła:
[1] Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym 2011, s. 242.Autor: Natalia Jeziorska
Tekst powstał w konsultacji z lek. ginekologiem Zbigniewem Cierpisz z Kliniki Demeter
Lek. med. Zbigniew Cierpisz, specjalista ginekolog-położnik
Absolwent Akademii Medycznej w Warszawie, specjalista w zakresie ginekologii i położnictwa. Odbył liczne staże w kraju i zagranicą oraz kursy USG z zakresu ginekologii, położnictwa, wykrywania wczesnych wad rozwojowych płodu, USG piersi, tarczycy i jamy brzusznej, kursy krioterapii, szczepień przeciwko HPV uzyskując umiejętności potwierdzone wieloma Certyfikatami. Pracował w Szpitalu Ginekologiczno-Położniczym im. Św. Zofii w Warszawie przy ul. Żelaznej. Szczególne zainteresowania to ginekologia endokrynologiczna. Dyrektor Kliniki Demeter.
Data publikacji: 08/09/2015, Data aktualizacji: 31/10/2021
Zobacz także
A czy nie jest tak, że badanie mimo wszystko nie jest bardzo nieprzyjemne i stresujące dla dzieci? Czy zbadano to, jak odczuwa się badania USG będąc zanurzonym w płynie owodniowym (czy jakimkolwiek innym)?
Rozumiem konieczność wykrycia wad rozwojowych, ale być może wielominutowe badanie USG po to tylko, by rodzice mogli podejrzeć swoje dzieci nie byłyby tak ochoczo wykonywane, gdyby było im wiadome, że dzieci źle znoszą te badania?
Myślę, że badania powinny być wykonywane w konkretnym celu medycznym, nie dla samego oglądania dziecka przez rodziców.
Argumentacja, że usg nie jest szkodliwe, ponieważ jest to zwykły dźwięk, tylko o dużej częstotliwości to jest idealny przykład bardzo szkodliwego błędu w rozumowaniu logicznym. Nie chcę tu decydować czy jest faktycznie szkodliwe czy nie, bo nie czuje się na tyle kompetentny. Mówię jedynie że to nie jest żaden argument i nie ma takie stwierdzenie żadnego sensu. Równie dobrze mogę napisać, że rtg nie jest szkodliwe bo to są zwykle fale świetlne, tylko o większej częstotliwości, a przecież światło nie jest szkodliwe. Przecież to absurd…
Panie Pawle, gdzie jest podany argument: „usg nie jest szkodliwe, ponieważ jest to zwykły dźwięk, tylko o dużej częstotliwości „?
W pierwszym akapicie. „Ultradźwięki to nic innego jak fale dźwiękowe o bardzo wysokiej częstotliwości. (…) nie mają negatywnego wpływu na dziecko.”
Panie Pawle, dziękujemy za zwrócenie uwagi. Sądzimy jednak, że z tego akapitu nie wynika stwierdzenie, że „usg nie jest szkodliwe, ponieważ jest to zwykły dźwięk, tylko o dużej częstotliwości”. Odsyłamy też do podanego źródła. Pozdrawiamy serdecznie
W sumie to właśnie z tego akapitu wynika to, co mówi Pan Paweł…
Witam ja mam pytanie odnośnie scalingu ultradzwiekami czyli usunięcia kamienia. Udowodniono ze choroba przyzebia ma wpływ na ciaze jednak pacjentki boja sie tego zabiegu. Ręczny scaling dłużej trwa jest bardziej krwawy i bolesny niż ultradźwięki,których używam raptem 10 min.
Wiele zabiegów z użyciem prądu i ultradźwięków nie jest zalecanych w ciąży. W przypadku wątpliwości najlepiej skonsultować się z lekarzem.
Pisze pani ze ultradźwięki są niewskazane w ciąży a ze niby usg jest bezpieczne jak właśnie w usg wykorzystywanie są te ultradźwięki !
Ultrasonografia (USG) to badanie narządów wewnętrznych za pomocą fal ultradźwiękowych. Metoda diagnostyczna jest oparta na zjawisku echa ultradźwiękowego. Informacje uzyskane tą metodą mogą być przedstawione na ekranie oscyloskopowym w postaci impulsów, lub w postaci obrazu rozkładu tkanek normalnych i patologicznych. Ultrasonograf holograficzny (ultradźwiękowy), biopsja pod kontrolą USG.
Prawidłowo wykonane badanie USG w czasie ciąży nie szkodzi dziecku ani matce. Badania pokazują, że nawet częste wykonywanie USG nie ma wpływu na późniejszy rozwój fizyczny i neurologiczny dzieci. Ryzyko wystąpienia kawitacji (powstawania pęcherzyków gazowych prowadzących do uszkodzenia tkanek) jest bardzo małe. Wzrost temperatury podczas badania USG jest nieznaczny i tym samym nie ma negatywnego wpływu na płód. Wyjątkiem jest badanie USG dopplerowskie, podczas którego obserwuje się wyższy wzrost temperatury. Badanie to powinno być wykonywane wyłącznie w uzasadnionych przypadkach, szczególnie w pierwszym trymestrze ciąży.
Źródło: mozgi.pl/czy-badanie-usg-w-czasie-ciazyszkodzi-dziecku-lub-matce-8DB7
Witam
Nie tak dawno temu Jim West wydał książkę z bibliografią krytycznych badań nad USG pod tytułem 50 HUMAN STUDIES: A NEW ULTRASOUND BIBLIOGRAPHY.
Te 50 badań było przeprowadzonych w Chinach pod koniec lat osiemdziesiątych, gdzie tysiące kobiet zgłaszających się do aborcji zostało wystawione na ściśle kontrolowaną ultrasonografię, po czym abortowane płody zostały zbadane różnymi technikami laboratoryjnymi.
Z tych badań na ludziach, profesor Ruo Feng z Instytutu Akustyki Uniwersytetu w Nanjing, opublikował wytyczne w 2000 roku:
„Komercyjne lub edukacyjne obrazowanie płodu metodą ultradźwiękową powinno zostać rygorystycznie wyeliminowane. Stosowanie ultradźwięków w celu identyfikacji płci płodu oraz zdjęć pamiątkowych powinno zostać rygorystycznie wyeliminowane. Aby ciąża rozwijała się jak najlepiej we wczesnych stadiach, należy unikać ultradźwięków.”
Pozdrawiam