Zespół HELLP to rzadkie powikłanie ciąży, które może być śmiertelne nawet w ¼ przypadków [1]. Po czym poznać zespół HELLP w ciąży? Czy możliwy jest zespół HELLP po porodzie? Na czym polega leczenie? Odpowiadamy na wszystkie pytania.
Spis treści:
1. Zespół HELLP – co to takiego?
2. Zespół HELLP – objawy
3. Zespół HELLP w ciąży – możliwe przyczyny
4. Zespół HELLP w ciąży – możliwe powikłania
5. Zespół HELLP – leczenie
Zespół HELLP jest rozpoznawany u mniej niż 1% ciężarnych kobiet [1] [2], nazwa tego powikłania nawiązuje do trzech charakterystycznych objawów [1] [2]:
• H oznacza haemolysis, czyli nieprawidłowy rozpad krwinek czerwonych,
• EL to elevated liver enzymes, podwyższona aktywność aminotransferaz wątrobowych,
• LP to low platelets, czyli trombocytopenia, (liczba płytek krwi < 50 000/μl).
Poza charakterystyczną triadą opisaną powyżej zespół HELLP w ciąży może dawać także niespecyficzne symptomy, takie jak [2] [3]:
• bóle głowy i/lub brzucha,
• nadciśnienie,
• nudności i/lub wymioty,
• obecność białka w moczu,
• ogólne zmęczenie,
• zaburzenia widzenia,
• złe samopoczucie.
W przebiegu zespołu HELLP w ciąży może się pojawić także żółtaczka [2]. Wystąpienie tego symptomu zwiększa ryzyko cięższego przebiegu choroby, wiąże się również z wyższą śmiertelnością [2].
Zobacz również: Badania genetyczne w ciąży – jakie choroby wykrywają
Jak dotąd nie poznano dokładnych przyczyn HELLP. Zespół może się rozwinąć w wyniku zaburzeń w krzepnięciu krwi, przypuszcza się również, że ma on związek z uszkodzeniem wątroby [2].
Zespół HELLP może wystąpić jako powikłanie stanu przedrzucawkowego [3], ryzyko jego wystąpienia może być wyższe także wtedy, gdy kobieta ma więcej niż 25 lat lub choruje na nadciśnienie [4]. Wciąż badanym zagadnieniem jest zespół HELLP a druga ciąża, ponieważ kobiety, które rodziły w przeszłości wielokrotnie lub miały zespół HELLP w poprzedniej ciąży, są bardziej narażone na to powikłanie [4]. Dotychczasowe dane naukowe określają ryzyko wystąpienia zespołu HELLP w następnej ciąży jako większe o nawet 20-27% [1] [5] [6].
Zobacz również: Czym może grozić żółtaczka w ciąży?
Zespół HELLP w ciąży może mieć ciężki przebieg, nawet ¼ przypadków kończy się śmiercią matki i jej dziecka [1]. Jakie mogą być konsekwencje HELLP? Zespół może przyczyniać się do wystąpienia:
• powikłań ciążowych: odklejenia się łożyska, porodu przedwczesnego, rzucawki,
• problemów zdrowotnych u ciężarnej: krwawienia mózgowego, niewydolności nerek, niewydolności wątroby, obrzęku płuc, pęknięcia wątroby, udaru mózgu, zespołu DIC,
• problemów zdrowotnych u dziecka: zahamowania wzrostu wewnątrzmacicznego czy też zaburzeń oddechowych.
Wczesna diagnoza oraz wdrożenie zawczasu odpowiedniego leczenia zespołu HELLP mogą uratować życie mamy i jej malucha.
Po postawieniu rozpoznania w ciąży zespołu HELLP leczenie może polegać na [1] [2] [7]:
• farmakoterapii mającej na celu uchronienie ciężarnej przed napadem rzucawkowym oraz profilaktykę zaburzeń oddechowych u noworodka,
• terapii steroidami, albuminami, diuretykami, w zależności od danego przypadku,
• wywołaniu porodu lub zakończeniu ciąży przez cesarskie cięcie.
W przypadku pacjentek z zespołem HELLP po ukończonym 34. tygodniu ciąży lekarz może podjąć decyzję o natychmiastowym zakończeniu ciąży, natomiast na wcześniejszych etapach poród jest możliwy w ciągu 48 godzin po postawieniu diagnozy, pod warunkiem ustabilizowania stanu ciężarnej [7].
Ciężarna może wymagać również przetoczenia produktów krwiopochodnych, ze względu na małopłytkowość [1] [2] [7].
Jeśli chodzi o zespół HELLP po porodzie, konsekwencje mogą się utrzymywać do około 2-3 dni po porodzie lub nawet dłużej, w zależności od danego przypadku [1] [2] [8]. Większość z nich ustaje po około 2-3 dniach. Wystąpienie zespołu HELLP predysponuje do rozwoju powikłania w przyszłości, dlatego kobieta powinna być otoczona szczególną opieką medyczną podczas kolejnej ciąży [8].
Źródła:
1. Baszczuk A., Szlachtowska E., Kopczyński Z. Laboratoryjna diagnostyka różnicowa zespołu HELLP. Nowiny Lekarskie, 2011, 80 (6): 461–468
2. Szubert S., Wójcicka K., Gaca M., Linke K., Sajdak S. Żółtaczka, jako pierwszy objaw zespołu HELLP – opis przypadku. Ginekologia Polska, 2012, 83: 541-544
3. Mihu D., Costin N., Mihu C.M. et al: HELLP Syndrom – a Multisystemic Disorder. Journal of Gastrointestinal and Liver Diseases, 2007, 16(4): 419-424
4. Padden M. HELLP syndrome: recognition and perinatal management. American Family Physicia 1999, 60: 829-836.
5. Gul A, Cebeci A, Aslan H, [et al.]. Perinatal outcomes in severe preeclampsia-eclampsia with and with-out HELLP syndrome. Gynecologic and Obstetric Investigation, 2005, 59: 113-118.
6. Sibai B, Mercer B, Schiff E, Friedman S. Aggressive versus expectant management of severe preeclampsia at 28 to 32 weeks’ gestation: a randomized controlled trial. American Journal of Obstetrics & Gynecology, 1994, 171: 818-822.
7. Poniedziałek-Czajkowska E., Leszczyńska-Gorzelak B., Mierzyński R., Oleszczuk J. Zespół HELLP – patogeneza i postępowanie kliniczne. Przegląd Menopauzalny 2010, 4: 252–259.
8. https://www.medicalrecords.com/health-a-to-z/hellp-syndrome-and-preeclampsia-special [dostęp: 18.11.2022 r.]
Data publikacji: 27/11/2022, Data aktualizacji: 30/11/2022
Dodaj komentarz