Aktualizacja: 24 kwietnia 2018 r.
Niewłaściwa dieta (uboga w kwas foliowy oraz witaminy z grupy B), palenie papierosów, częste picie kawy i alkoholu, a także brak aktywności fizycznej to czynniki, które mogą wpływać na zwiększenie poziomu homocysteiny we krwi. Bardzo często jednak źródłem problemu jest nie nasz styl życia a genetyka.
… to pierwsze symptomy podwyższonego poziomu homocysteiny we krwi (hiperhomocysteinemia). Do tego dochodzą także niedobory witamin z grupy B (B6 i B12) oraz kwasu foliowego. To z kolei sprzyja przedwczesnemu starzeniu się naczyń krwionośnych, a także ich uszkodzeniu.
Dlatego też podwyższony poziom homocysteiny we krwi to sygnał, że w naszym organizmie dzieje się coś złego i trzeba szybko podjąć leczenie. W przeciwnym razie grożą nam choroby serca, udar, wylew czy choroby naczyniowe, a niektóre źródła mówią nawet o zagrożeniu chorobą Alzheimera.
Homocysteina powstaje w trakcie trawienia pokarmów białkowych. Aminokwas ten, jeśli występuje w niewielkim stężeniu we krwi, jest niegroźny dla zdrowia i wręcz potrzebny fizjologicznie (organizm przekształca go w inne aminokwasy potrzebne do budowy tkanek ciała).
Jeśli jednak przemiana homocysteiny w inne aminokwasy zostaje zaburzona, jej stężenie we krwi rośnie i staje się niebezpieczne dla zdrowia. Dzieje się tak wtedy, gdy w naszym organizmie jest za mało kwasu foliowego i witamin z grupy B.
Ważne, że homocysteiny nie można uniknąć, np. poprzez odpowiednią dietę. Związek ten jest wytwarzany w naturalny i nieunikniony sposób jako składnik potrzebny do kolejnych przemian.
Zbyt duża ilość homocysteiny we krwi uszkadza ścianę tętnicy wieńcowej, czego skutkiem jest gromadzenie się w tym miejscu substancji tłuszczowej.
Komórki układu immunologicznego podążają do miejsca, w którym nastąpiło uszkodzenie, co sprawia, że powstaje tam stan zapalny. Z kolei komórki ściany naczynia krwionośnego namnażają się, aby naprawić powstałe uszkodzenie i tworzą w ten sposób blaszkę miażdżycową na linii uszkodzenia.
Powoli zmniejsza się światło naczynia i zahamowaniu ulega przepływ krwi tętniczej. Odłamany fragment blaszki jest źródłem skrzeplin, które po oderwaniu mogą spowodować zator dalszej części naczynia. Zablokowanie naczynia wieńcowego jest z kolei przyczyną niedokrwienia, a następnie martwicy mięśnia serca.
Podwyższony poziom homocysteiny może mieć źródło w genetyce. Pozornie niegroźne i niedające żadnych objawów warianty C677T i A1298C genu MTHFR mogą zaburzać naturalny proces przetwarzania homocysteiny w nieszkodliwe dla naszego organizmu związki. Wskutek tego poziom homocysteiny rośnie.
W przypadku zbyt dużego stężenia tego związku we krwi warto zatem wykonać badanie wariantów C677T i A1298C genu MTHFR – nawet jeśli teraz nie występują żadne objawy. Jest to ważna informacja dla lekarza, który znając przyczynę problemu, może świadomie zaplanować leczenie. U kobiet ze stwierdzonym polimorfizmem lekarz może zalecić stosowanie aktywnej formy kwasu foliowego.
Ponieważ warianty C677T i A1298C genu MTHFR są dziedziczne, świadomość ich występowania u rodzica może pomóc w uniknięciu jej skutków u dzieci.
MTHFR (reduktaza 5,10-metylenotetrahydrofolianowa) jest głównym enzymem w metabolizmie folianów, metioniny i homocysteiny.
Zaburzenia w aktywności genu MTHFR mogą powodować zwiększenie poziomu homocysteiny we krwi, która zwiększa ryzyko zmian zakrzepowych, uszkodzenia śródbłonka naczyń, co przyczynia się do rozwoju miażdżycy. Nieprawidłowości genu MTHFR mogą również negatywnie wpływać na przebieg ciąży.
Poziom homocysteiny we krwi redukują m.in. kwas foliowy oraz witamina B 12 i B6. Warto jednak wiedzieć, że w przypadku wariantu C677T/A1298C genu MTHFR suplementacja zwykłym kwasem foliowym może nie przynieść oczekiwanego rezultatu ze względu na zaburzony proces przekształcenia tego związku. Odpowiednią suplementację dobiera lekarz na podstawie wyników badań.
Zdaniem Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników u pacjentek, które mają polimorfizm genu MTHFR, bardziej skuteczna jest suplementacja aktywnym kwasem foliowym w porównaniu ze zwykłym.
Czytaj więcej: Warianty C677T i A1298C genu MTHFR – co oznaczają i jak je wykryć?
Źródła:
http://www.pfm.pl/baza_chorob/choroby-serca-i-krazenia/ryzyko-powiklan-miazdzycy-juz-w-mlodosci/315
http://www.nowinylekarskie.ump.edu.pl/uploads/2010/6/457_6_79_2010.pdf
http://annales.sum.edu.pl/archiwum_publikacje/2009_63_1_9.pdf
D. Bomba-Opoń, L. Hirnle, J. Kalinka, A. Seremak-Mrozikiewicz: Suplementacja folianów w okresie przedkoncepcyjnym, w ciąży i połogu. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, “Ginekologia i Perinatologia Praktyczna” 2017, tom 2, nr 5, s. 213.
Chcesz wiedzie więcej o homocysteinie? Napisz na lub zadzwoń pod numer telefonu 578 217 111 aby porozmawiać z konsultantem medycznym.
Data publikacji: 04/02/2016, Data aktualizacji: 07/11/2021
Zobacz także
Dodaj komentarz