Celiakia jest chorobą genetyczną to znaczy, że będzie towarzyszyć naszemu dziecku całe życie. Polega na trwałej nietolerancji glutenu co utrudnienia wchłanianie się potrzebnych dla rozwoju składników odżywczych. Skutkami nieleczonej celiakii u dzieci mogą być zaburzenia wzrostu, niedożywienie, zły nastrój a także bóle brzucha, nudności oraz wymioty. Warto zatem poznać jej przyczyny i szybko podjąć leczenie dziecka aby uniknąć niebezpiecznych powikłań choroby.
Chorujące dzieci, powyżej trzeciego roku życia, zazwyczaj mają typowe objawy celiakii takie jak: biegunki, wymioty, wzdęcia jak również charakterystyczną postawą ciała: powiększony, wydęty brzuch, opuszczone pośladki i ramiona. Wolniej także rosną i często cierpią na karłowatość. Nietolerancja glutenu objawia się u dzieci także poprzez rozdrażnienie lub brak apetytu. W przypadku niemowlaków celiakia najczęściej wywołuje wymioty i biegunki o bardzo intensywnym nieprzyjemnym zapachu. Co ważne, objawy somatyczne oraz gastryczne zazwyczaj występują u dzieci bezpośrednio po spożyciu glutenu. Ustępują w momencie wprowadzenia diety bezglutenowej.
REKLAMA
Celiakia przez wiele lat była błędnie określana „chorobą wieku dziecięcego”, ponieważ symptomy u dorastających dzieci zmieniają się. Przez co mylono je z objawami innych chorób. Jednocześnie nietolerancja glutenu daje szerokie spectrum różnych objawów, co utrudnia jej zdiagnozowanie. Dzieje się tak dlatego, że występuje w trzech formach: jawnej, niemej oraz ukrytej.
Celiakia jawna czyli pełnoobjawowa obserwowana jest najczęściej u dzieci, kobiet w ciąży oraz osób starszych. Ma najbardziej charakterystyczne objawy w związku z tym najłatwiej ją zdiagnozować. Przy celiakii jawnej można dostrzec symptomy:
Celiakia niema tzw. ubogoobjawowa jest trudniejsza w zdiagnozowaniu, ponieważ trudniej zaobserwować charakterystyczne objawy choroby. Dodatkowo bardzo często mylone są z innymi schorzeniami. Jednocześnie celiakia niema występuje znacznie częściej niż pełnoobjawowa. Warto zatem zwrócić uwagę na objawy u swojego dziecka takie jak:
Celiakia ukryta czyli latentna lub też utajona to trzecia z form występowania tej choroby. Polega na tym, że w naszym DNA występuje gen DQ2 i/lub DQ8. Szacuje się, że w tej postaci występuje u 30% społeczeństwa. Uaktywnia się dopiero w wyniku silnych bodźców, u dziecka może być to np. silnie stresująca sytuacja, u kobiet ciąża a u mężczyzn zawał.
Nieleczona celiakia u dzieci może być bardzo niebezpieczna i skutkować niedowagą, depresją, zaburzeniami wzrostu a nawet karłowatością. Dzieje się tak dlatego, że organizm chorego dziecka, po spożyciu glutenu wytwarza przeciwciała, które niszczą kosmki jelitowe. W efekcie dziecko jest niedożywione, a składniki odżywcze dostarczane z pokarmem nie wchłaniają się. Co z kolei prowadzi do niedoborów substancji tak bardzo potrzebnych mu do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Celiakia jest zdecydowanie częściej odpowiedzialna za zaburzenia wzrostu u dzieci niż niedobór hormonu wzrostu. Dodatkowo częste wymioty i biegunki powodują nadmierne usunięcie minerałów i witamin oraz podrażnienie przewodu pokarmowego. W przyszłości, gdy dziecko dorośnie konsekwencje będą jeszcze poważniejsze, grożą mu: anemia, wczesna osteoporoza, zapalenie stawów, a nawet bezpłodność, nowotwór gardła, przełyku czy choroba Hoshimoto.
Chorobę można rozpoznać na bardzo wczesnym etapie, ponieważ już od ok. 5 miesiąca życia gdy zaczynamy wprowadzać w małych ilości gluten do diety malucha. Możemy wtedy zaobserwować pierwsze objawy choroby, ponieważ pojawiają się bezpośrednio po jego spożyciu w postaci wymiotów i/lub biegunek. U starszych dzieci lista skutków ubocznych znacznie poszerza się .
Celiakia jest chorobą genetyczną to znaczy, że występuje dziedzicznie w rodzinie. Jeśli zatem któreś z rodziców choruje na celiakię, najprawdopodobniej ich pociecha także. Aby jednoznacznie potwierdzić lub wykluczyć chorobę najlepiej rozpocząć badania od testów DNA. Pobiera się wtedy wymaz z policzka od dziecka i sprawdza, czy w łańcuchu DNA występuje gen odpowiedzialny za celiakię: DQ2 i/lub DQ8. Jeśli badania to potwierdzą zaleca się następnie wykonanie badań serologicznych w celu wykrycia przeciwciał: EmA, tTG oraz DGP. Jeśli i badania krwi potwierdzą celiakię, pozwoli to uniknąć dziecku biopsji jelita cienkiego, która przeprowadzana jest pod narkozą.
ESPHGAN to skrót od Europejskiego Komitetu ds. Pediatrii, Hepatologii, Gastrologii i Żywienia, który w 2010 roku określił wytyczne diagnostyczne w kierunku celiakii.
U chorych, u których występują charakterystyczne objawy nietolerancji glutenu a badania DNA potwierdziły obecność genu DQ2/DQ8 oraz testy serologiczne wykryły przeciwciała tTG, EmA, można odstąpić od wykonania biopsji jelita cienkiego. Natomiast w grupie osób z ryzykiem zachorowania na celiakię badanie diagnostyczne zaleca się rozpocząć od testów DNA.
Z celiakią można normalnie żyć. To bardzo ważna wiadomość szczególnie dla rodziców dzieci z nietolerancją glutenu. Po zdiagnozowaniu choroby leczenie polega na wprowadzeniu pod okiem specjalisty ścisłej diety bezglutenowej. Bardzo ważne by nie robić tego na własną rękę, ponieważ jest to dieta eliminacyjna zatem bardzo ważne jest by przyjmowane pokarmy były bogate w składniki odżywcze.
Chcesz dowiedzieć się więcej o celiakii? Napisz na lub zadzwoń pod numer telefonu 578 217 111 aby porozmawiać z konsultantem medycznym.
Zajrzyj na ZdrowoKolorowo.pl – Bo zdrowie dziecka jest najważniejsze
Polecane artykuły:
Data publikacji: 26/07/2016, Data aktualizacji: 08/11/2021
Dodaj komentarz