Oksytocyna, inaczej nazywana „hormonem miłości” ma bardzo duże znaczenie zarówno w czasie ciąży, porodu, jak i karmienia piersią. Ponadto odpowiada za więź emocjonalną matki i dziecka oraz potrzebę bliskości partnerów. Czym jest oksytocyna i gdzie powstaje? Jakie ma działanie i jak wpływa na organizm kobiety? Na te pytania odpowiadamy poniżej.
Spis treści:
Oksytocyna to jednocześnie hormon i neuropeptyd (czyli neuroprzekaźnik). Nazwa tego związku pochodzi z języka greckiego, a dokładnie od słów oxys i tokos, które oznaczają szybki poród.
Oksytocyna została odkryta w 1909 roku, lecz jej budowę poznano zdecydowanie później, gdyż dopiero w 1952 roku. Opisano ją jako nonapeptyd, tzn. peptyd, który składa się z 9 aminokwasów. Udowodniono, że ma duże znaczenie w przebiegu ciąży, podczas akcji porodowej oraz na etapie połogu.
Oksytocyna jako hormon miłości wpływa na więź matki i dziecka, ale także na przywiązanie między kobietą i mężczyzną. Wytwarza się podczas zbliżenia seksualnego i ma za zadanie sprawić, by partnerzy wydali się sobie bardziej atrakcyjni i scalili się jako przyszli rodzice.
Oksytocyna powstaje w podwzgórzu, a jej magazynowanie i uwalnianie następuje z tylnego płata przysadki. Do jej wydobycia dochodzi na skutek podrażnienia receptorów szyjki macicy, pochwy i brodawek sutkowych. Duży wpływ na jej wydzielanie do krwi mają także żeńskie hormony płciowe – estrogeny.
Egzogenna oksytocyna – co to jest? To oksytocyna otrzymana syntetycznie. Ma zastosowanie w położnictwie w celu prowokowania skurczów macicy oraz przyspieszania akcji porodowej, gdy jej termin jest przekroczony.
Oksytocyna odgrywa istotną rolę już przy zapłodnieniu, gdyż podczas stosunku w efekcie jej działania kurczą się mięśnie macicy. Dzięki temu przyspieszony jest transport plemników do części jajowodu, gdzie dochodzi do zapłodnienia.
Ciąża dla kobiety to czas, kiedy doświadcza wahań nastrojów, od nagłego niepokoju do niepohamowanej radości, zmiennej chęci na seks i pieszczoty. Wynika to z działania progesteronu. Natomiast oksytocyna rośnie w szybkim tempie przez okres 9 miesięcy i jest magazynowa do momentu porodu. Jej stężenie wzrasta proporcjonalnie do etapu ciąży. Powoduje skurcze macicy, dlatego też w trakcie ciąży wysokiego ryzyka zalecana jest abstynencja seksualna. Jeśli ciąża przebiega prawidłowo, skurcze pojawiające się podczas współżycia nie mają negatywnego wpływu na rozwijający się płód.
Oksytocyna w czasie porodu wpływa na zwiększenie czynności skurczowej macicy. Rozszerzanie się szyjki macicy, które zwiastuje urodzenie się dziecka, jest bodźcem do jej uwalniania. Natomiast po przyjściu malucha na świat macica za sprawą oksytocyny ulega obkurczeniu, podobnie jak naczynia krwionośne. Można zatem stwierdzić, że hormon ten przyczynia się do ograniczenia krwawienia związanego np. z urodzeniem łożyska, czy okresem połogu.
Pulsacyjne uwalnianie oksytocyny w czasie porodu ma związek z wysokim poziomem kortyzolu i stresu, w efekcie czego rodząca ma podwyższone ciśnienie tętnicze.
Oksytocyna ma bardzo duże znaczenie podczas karmienia piersią. Hormon ten ma wpływ na komórki mięśniowe, które znajdują się w przewodach wyprowadzających pokarm i w ten sposób dochodzi do uwalniania kobiecego mleka. Bodźcem, który prowokuje wydobycie oksytocyny, jest w tym przypadku drażnienie brodawek sutkowych.
Podczas karmienia piersią oksytocyna wpływa również na macicę i dlatego też niektóre kobiety skarżą się na nieprzyjemne jej skurcze. Wynika to z tego, że macica ulega obkurczaniu.
Oksytocyna nazywana „hormonem miłości” wydziela się podczas kontaktu ciało do ciała między mamą i dzieckiem. Powoduje to wzrost interakcji dotykowej, a kobieta karmiąca malucha staje się spokojniejsza, rozluźniona i uruchamia zachowania opiekuńcze względem dziecka.
Autor: Karolina Czapp
Artykuł jest chroniony prawami autorskimi. Niedopuszczalne jest zwielokrotnianie, modyfikowanie, publiczne odtwarzanie i / lub udostępnianie Serwisu, jego części, materiałów w nim zamieszczonych i / lub ich części, za wyjątkiem przypadków wskazanych w obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.
Zdjęcie: pixabay.com
Data publikacji: 17/09/2021
Dodaj komentarz