Cukrzyca ciążowa na czym polega?

Cukrzyca zaliczana jest obecnie do chorób cywilizacyjnych. Jest to przewlekła choroba przejawiająca się w postaci nieprawidłowości procesu trawienia. Cukrzyca spowodowana jest brakiem lub nieprawidłowym działaniem hormonu zwanego insuliną. Na czym polega cukrzyca ciążowa i jak ją leczyć?

Czym jest cukrzyca?

Insulina odpowiedzialna jest za przyswajanie przez komórki naszego ciała glukozy oraz jej zamianę na energię potrzebną do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nieprzyswojony cukier – glukoza, gromadzi się we krwi, a jego duże stężenie powoduje przecukrzenie. Wyróżniamy kilka rodzajów cukrzycy:

  • cukrzyca typu 1 (insulinozależna, młodzieńcza) – rozpoznawana, gdy trzustka w ogóle nie produkuje insuliny;
  • cukrzyca typu 2 (insulinoniezależna, dorosłych) – rozpoznawana, gdy insuliny jest zbyt mało lub komórki ciała nie są zdolne do wykorzystania własnej insuliny.

Są jeszcze inne, rzadkie, typy cukrzycy – związane na przykład z operacyjnym usunięciem trzustki, innymi chorobami endokrynologicznymi lub spowodowane przyjmowaniem niektórych leków (steroidów) oraz jej specjalna odmiana, która występuje u kobiet w ciąży i ustępuje po porodzie.

Zobacz też: Cukrzyca ciążowa – porada eksperta

Cukrzyca ciążowa na czym polega?

Cukrzyca ciężarnych spowodowana jest zaburzeniem gospodarki hormonalnej organizmu w czasie ciąży. Zazwyczaj ustępuje ona po porodzie, ale w przyszłości może powrócić lub zwiększyć ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. Cukrzyca ciążowa jest zagrożeniem zarówno dla matki, jak i jej nienarodzonego jeszcze dziecka. Wysoki poziom cukru we krwi może spowodować wady rozwojowe u płodu, a nawet być przyczyną poronienia.

Do najczęstszych powikłań spowodowanych przez tę dolegliwość możemy zaliczyć:

  • wady serca,
  • wady nerek,
  • wodogłowie u noworodka,
  • zwiększoną masę dziecka – powyżej 4000 g,
  • opóźnienie w rozwoju płodu i małą masę (wagę) dziecka,
  • niedorozwój płodu.

U kobiet, u których wystąpiła cukrzyca ciążowa, zazwyczaj stwierdzamy przynajmniej jedną z poniższych cech:

  • poprzedni poród martwego płodu,
  • urodzenie dzieci z dużą wagą urodzeniową (powyżej 4 kg),
  • posiadanie dzieci z wadami wrodzonymi,
  • pozytywny wywiad rodzinny dotyczący cukrzycy,
  • komplikacje położnicze, takie jak np. wysokie ciśnienie tętnicze,
  • cukrzyca ciążową w czasie poprzedniej ciąży.

Cukrzyca ciążowa dotyczy 1-4% całkowitej liczby ciężarnych, zwłaszcza w drugim i trzecim trymestrze ciąży. U około płowy z nich w przyszłości rozwinie się cukrzyca typu II.

To może Cię zainteresować: 7 zasad prawidłowej diety w ciąży [INFOGRAFIKA]

Właściwa dieta

Odpowiednia dieta jest podstawą w leczeniu cukrzycy ciążowej. Musi być ona właściwie zestawiona pod względem ilościowym i jakościowym. Zalecana dzienna racja pokarmowa powinna zawierać 40-50% węglowodanów (z przewagą złożonych: warzywa, owoce, pieczywo – najlepiej ciemne, kasze), 30% białka, 20-30% tłuszczów. Dieta kobiet dotkniętych cukrzycą ciążową nie różni się zasadniczo od zwykłej diety cukrzyków. Dzienna wartość kaloryczna posiłków w ciągu całego dnia powinna mieścić się w granicach 2300-2500 kcal. Pamiętaj, aby uwzględnić w diecie odpowiednie ilości węglowodanów, białka i tłuszczów.

Ilość spożywanego białka nie powinna wynosić więcej niż 1,5-2 g na kg masy ciała. W jadłospisie nie powinno też znajdować się więcej niż 22-23 wymienników węglowodanów zawartych w 6 posiłkach dziennie. Kobiety dotknięte cukrzycą ciążową powinny spożywać drugie śniadanie i drugą kolację. Druga kolacja to taki posiłek przed snem, który zabezpiecza chorą przed wystąpieniem nocnego niedocukrzenia. Zaleca się także spożywanie dużej ilości składników resztkowych, które hamują nadmierne wchłanianie glukozy. Zawarte są one w jarzynach, owocach i produktach zbożowych. Należy unikać cukrów prostych, przede wszystkim różnego rodzaju słodyczy. Tłuszcze powinny stanowić ok. 30% całkowitej dziennej energii, w tym tłuszcze nasycone – nie więcej niż 10%.

Czym są wymienniki węglowodanów?

Jeden wymiennik węglowodanowy (WW) to taka porcja produktu lub potrawy, która zawiera 10 g węglowodanów przyswajalnych, czyli węglowodanów bez błonnika pokarmowego. Dla przykładu: 1 WW = 1/3 bułki kajzerki (ok. 20 g) = 1 mały ziemniak (ok. 80 g) = 2 średnie marchewki (ok. 270 g) = pół dużej gruszki (ok. 110 g) = 2 płaskie łyżeczki cukru (10 g). Węglowodany przyswajalne to np:

  • skrobia,
  • sacharoza,
  • laktoza – cukier mleczny.

Po ustaleniu, ile węglowodanów zawiera śniadanie, należy każdego następnego dnia tak komponować posiłek, aby liczba wymienników się nie zmieniała. Można w ten sposób zapobiec wahaniom poziomu cukru we krwi. Wymienniki węglowodanowe rozkładamy na poszczególne posiłki, dostosowując się indywidualnie do potrzeb pacjentki.

Przykładowe prawidłowe rozłożenie wymienników węglowodanowych może wyglądać następująco:

  • I śniadanie 6 WW
  • II śniadanie 4 WW
  • obiad 10 WW
  • podwieczorek 3 WW
  • kolacja 5 WW
  • II kolacja 2 WW (posiłek przed snem)

Dowiedz się więcej:


5/5 - (2 głosów / głosy)

Data publikacji: 17/06/2015, Data aktualizacji: 07/11/2021

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *