Bezowocne starania o dziecko niepokoją w Polsce co piątą parę w wieku reprodukcyjnym. Są wśród nich osoby, które potrzebują więcej czasu i takie, które bezwzględnie muszą skorzystać ze specjalistycznej pomocy. Kiedy brak ciąży wymaga diagnostyki i jakiego lekarza wybrać?
Spis treści:
REKLAMA
Wśród osób starających się o dziecko są takie, które od początku podejrzewają, że coś jest nie tak. Zdarza się oczywiście, że to tylko bezpodstawne obawy, niepokoje wynikające z przygotowań do nowej roli, świadomości zmiany, która może wkrótce nastąpić. Ale bywa również tak, że przypuszczenia są słuszne, np. wcześniejsze zaburzenia cyklu miesiączkowego mogą stać za problemami z zajściem w ciążę, podobnie jak nieuregulowana praca tarczycy, w takich przypadkach warto udać się do specjalisty już na etapie planowania ciąży. Pary, u których nie występują takie przesłanki, nie muszą konsultować z lekarzem „swoich planów” (choć oczywiście mogą i jest to nawet wskazane). Takim osobom zaleca się przede wszystkim stosowanie się do ogólnych zasad prekoncepcyjnych (m.in. suplementacja kwasu foliowego, zdrowa dieta, odstawienie używek) i zachowanie spokoju w przypadku braku powodzenia w kolejnych cyklach. Kiedy jednak nie warto dłużej czekać? Uważa się, że po 12 miesiącach wskazana jest konsultacja ze specjalistą. Nie oznacza to, że każda para, u której po roku starań nie dochodzi do ciąży, zmaga się z niepłodnością. Niektóre z tych par potrzebują tylko dokładnych wskazówek dotyczących wyznaczenia najodpowiedniejszego terminu współżycia (wiele par nie wie, kiedy przypada okres płodny). Dla niektórych będzie to początek leczenia (krótkiego bądź długiego), a dla jeszcze innych konieczność rozważenia innych możliwości, by zostać rodzicem. Jednak, żeby przekonać się o tym, które rozwiązanie ich dotyczy, muszą udać się do lekarza.
Przy podejrzewanych problemach z płodnością można od razu udać się do kliniki leczenia niepłodności, w której pracują specjaliści doskonale obeznani z tematem diagnostyki i leczenia przyczyn takich kłopotów. Na początku można również rozważyć możliwość udania się do kilku specjalistów, którzy przeprowadzą lub zlecą badania mogące udzielić odpowiedzi na pytanie stawiane sobie przez trafiających do nich pacjentów: dlaczego wciąż nie mamy dziecka?
Poniżej przedstawiamy listę specjalistów, do których warto udać się szukając przyczyn niepłodności lub chcąc spróbować pokonać problemy, które o to podejrzewamy.
Dla kobiety niemogącej zajść w ciążę ginekolog jest pierwszym specjalistą, do którego powinna się udać. Nie tylko może zlecić wykonanie podstawowych badań, przeanalizuje cykl miesięczny, ale również sam podczas badania wykryje ewentualne nieprawidłowości, sprawdzi, czy nie występują wady anatomiczne, które mogłyby przyczynić się do problemów z zajściem w ciążę. Wiele gabinetów ginekologicznych wyposażonych jest w aparat ultrasonograficzny, dzięki któremu lekarz może dokładnie przyjrzeć się budowie narządów rodnych kobiety, wykryć występowanie torbieli, guzów czy polipów mogących mieć negatywny wpływ na możliwość zajścia w ciążę, ale również bezpośrednio zagrażać zdrowiu kobiety.
Za kłopoty z płodnością często odpowiedzialne są zaburzenia hormonalne oraz schorzenia towarzyszące (niedoczynność tarczycy, cukrzyca). Problem ten dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn, dlatego endokrynolog niewątpliwie jest specjalistą, do którego warto się udać. Zlecenie kompleksowych badań hormonalnych, wykrycie zaburzeń i decyzja o leczeniu jest dla wielu par początkiem drogi do sukcesu.
Jest to lekarz zajmujący się schorzeniami męskiego układu rozrodczego. Przeprowadza zarówno analizę budowy fizycznej mężczyzny (zewnętrze narządy moczowo – płciowe, sylwetka itp.), jak i zleca i ocenia badanie jakości nasienia, dzięki któremu możliwe jest wykrycie nieprawidłowości z nim związanych (np. słaba koncentracja plemników).
Za problemy z płodnością często odpowiadają czynniki genetyczne. Obecne u rodziców mutacje (powodujące np. wady nasienia mężczyzny) mogą jednak nie dawać widocznych objawów, dlatego genetyk zleca badania DNA. Najczęściej są to badania kariotypu (zestawu chromosomów), czy mutacji genu CFTR u mężczyzny.
Urolog ocenia prawidłowości w budowie i funkcjonowaniu układu moczowo – płciowego mężczyzny. Dzięki przeprowadzaniu szczegółowego wywiadu może również rozpoznać zaburzenia funkcji seksualnych przyczyniających się do trudności w efektywnym współżyciu i możliwościach rozrodczych mężczyzny. Wywiad pozwala rozpatrzyć wiele czynników mogących mieć wpływ na występujące problemy, m.in. narażenie na chemikalia, szkodliwe promieniowanie lub praca w szczególnie stresujących warunkach.
Zdarza się, że niepłodność wymaga skorzystania z pomocy psychologicznej. Szczególnie dotyczy to par, dla których wielomiesięczne bezskuteczne starania o dziecko wiążą się z dużym stresem i narastającym napięciem w związku. W takim wypadku stres może zarówno przyczyniać się do trudności, jak i być wynikiem kłopotów z zajściem w ciążę. Wyjście z „błędnego koła” i wynikającej z niego blokady fizjologicznej, możliwe jest dzięki odpowiedniej terapii dla par umożliwiającej również odzyskanie wewnętrznej równowagi.
Jeśli w związku obecne są problemy w sferze seksualnej, w zrozumiały sposób może to odbijać się na staraniach o dziecko i przyczyniać się do niepłodności pary. Nieudane pożycie w znaczącym stopniu może wpływać na relację pary, a to poprzez wpływ na nastrój może odbijać się na zdrowiu, hormonach itd., dlatego czasami wskazane jest skorzystanie z pomocy seksuologa. Warto, aby na wizytę partnerzy wybrali się wspólnie i opowiedzieli o swoich problemach. Lekarz oceni, czy problemy seksualne pojawiają się ze względu na stan psychiczny czy np. nieprawidłowe funkcjonowanie narządów płciowych.
Przeczytaj też: 11 sposobów na płodność
Prawidłowa waga ma istotny wpływ na płodność. Otyłość i niedowaga, zarówno u kobiet jak i mężczyzn, może przyczyniać się do kłopotów z poczęciem. W obu przypadkach zaburzona zostaje gospodarka hormonalna. U kobiet niedowaga lub otyłość mogą przyczyniać się do braku owulacji i trudności z zagnieżdżeniem zarodka. Natomiast u mężczyzn otyłość może wpływać na ilość i jakość plemników w ejakulacie oraz zaburzenia w produkcji testosteronu przyczyniające się do problemów z potencją. Dlatego ważna jest odpowiednia dieta, dostarczająca maksymalnej ilości składników odżywczych przy zachowaniu optymalnej kaloryczności.
Na koniec warto dodać, że zdaniem specjalistów lepiej nie zwlekać z decyzją o udaniu się do kliniki leczenia niepłodności, ponieważ wiek, szczególnie u kobiet, odgrywa istotną rolę w leczeniu niepłodności.
Przeczytaj więcej:
Data publikacji: 07/06/2021, Data aktualizacji: 08/11/2021
Zobacz także
Dodaj komentarz