Gdy płód za wolno się rozwija – oto możliwy powód!

hipotrofia zahamowanie wzrostu płodu przyczyny

Wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu, czyli tzw. hipotrofia płodu, jest stanem nieprawidłowym. Oznacza, że dziecko osiągnęło mniejsze wymiary niż jest to przewidziane dla danego okresu ciąży. Maluch może za wolno się rozwijać z wielu powodów, np. gdy matka pali papierosy, pije alkohol lub zażywa niektóre leki. Jedną z przyczyn spowolnionego wzrostu płodu może być też obecna u niej celiakia, czyli trwała nietolerancja glutenu.

Spis treści:
Przyczyny zahamowania wzrostu płodu: leki, alkohol, papierosy
Wzrost dziecka spowalnia celiakia
Jak zdiagnozować celiakię?
Mam celiakię, co robić, żeby dziecko prawidłowo rosło?
Czy dziecko odziedziczy po mnie celiakię?

Leki, alkohol, palenie papierosów – zahamowanie wzrostu płodu przyczyny

Najczęstszą przyczyną spowolnionego wzrostu dziecka jest palenie tytoniu w trakcie ciąży. Może ono również wolniej się rozwijać, jeśli ciężarna pije alkohol lub przyjmuje niektóre antybiotyki. Częstą przyczyną hipotrofii płodu są również choroby obecne u matki takie jak:

  • cukrzyca,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • choroby serca i nerek,
  • toczeń rumieniowaty,
  • zespół antyfosfolipidowy,
  • zaburzenia wchłaniania jelitowego, w tym przede wszystkim celiakia.

Dlaczego celiakia spowalnia wzrost dziecka?

Ponieważ prowadzi do niedożywienia organizmu matki. Celiakia jest chorobą genetyczną, w której w wyniku spożywania produktów zawierających gluten (białko występujące głównie w pszenicy, życie i jęczmieniu) dochodzi do zaniku kosmków jelitowych, czyli niewielkich, palczastych wypustek, odpowiedzialnych za wchłanianie witamin i minerałów z pokarmu. Jest to efekt nieprawidłowego działania układu odpornościowego, który błędnie traktuje gluten jak toksyczną substancję. Próbuje się jej pozbyć, wyniszczając przy okazji wspomniane kosmki jelitowe.

W organizmie matki chorej na celiakię brakuje wielu ważnych składników – m.in. cynku, żelaza, selenu, czy kwasu foliowego. Ich niedobór będzie odbijał się również na dziecku, które nie otrzyma wielu składników odżywczych ważnych dla jego prawidłowego wzrostu i rozwoju.

Na celiakię szczególnie narażone są osoby chore na:

  • Hashimoto,
  • chorobę Gravesa Basedowa,
  • cukrzycę typu 1,
  • łuszczycę,
  • zapalenie stawów.

Jak zdiagnozować celiakię?

Wczesna diagnostyka celiakii i szybkie rozpoczęcie diety bezglutenowej mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju płodu oraz samopoczucia matki. Z kolei nierozpoznanie celiakii wiąże się z ryzykiem wielu powikłań – osteoporozą, anemią, depresją, zaburzeniami płodności, nowotworem przewodu pokarmowego, a jeśli kobieta jest w ciąży – poronieniem oraz niską masą urodzeniową dziecka.

Celiakia jest chorobą uwarunkowaną genetycznie. Mogą na nią zachorować wyłącznie osoby posiadające predyspozycje genetyczne, a konkretnie posiadacze haplotypów: HLA-DQ2,2 i/lub DQ2,5 i/lub DQ8. Geny te są możliwe do wykrycia przy pomocy prostego testu DNA. Jeśli potwierdzi on ich obecność, oznacza to, że osoba badania albo już choruję na celiakię, albo może zachorować w przyszłości.

W przypadku osób z pozytywnym wynikiem testu genetycznego Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN) rekomenduje wykonanie badań z krwi na obecność przeciwciał typowych dla celiakii. Obecnie w diagnostyce serologicznej stosowane są testy wykrywające 3 rodzaje przeciwciał:

  1. Przeciwciała anty-tTg2 (przeciw transglutaminazie tkankowej),
  2. Przeciwciała EMA (przeciwendomyzjalne),
  3. Przeciwciała anty-DPG (przeciw deaminowanym peptydom gliadyny, potocznie przeciw nowej gliadynie).

Bardzo ważne jest również wykonanie badania oceniającego całkowite stężenie IgA. Może się bowiem okazać, że badanie przeciwciał w tej klasie będzie niemiarodajne (z powodu niedoborów) i badanie należy wykonać w klasie IgG.

Mam celiakię – co mogę zrobić, aby dziecko miało szansę prawidłowo rosnąć?

Celiakia nie wymaga leczenia farmakologicznego. Jedyną skuteczną formą terapii jest całkowita eliminacja glutenu z diety. Efekt leczniczy następuje już zwykle po kilku tygodniach od przejścia na dietę bezglutenową. Uszkodzone kosmki jelitowe regenerują się, a uciążliwe objawy celiakii (bóle brzucha, wzdęcia, biegunki, wymioty) ustępują. Z czasem organizm matki, jak i dziecka znów jest prawidłowo odżywiony.

Choruję na celiakię – czy dziecko też będzie ją mieć?

Celiakia jest chorobą dziedziczną. Oznacza to, że geny warunkujące jej rozwój zostały odziedziczone po krewnych (np. po rodzicach) i mogą zostać przekazane potomstwu. Jeśli badanie genetyczne wykaże obecność „genów celiakii” u któregoś z rodziców, zaleca się wykonanie badania genetycznego w kierunku celiakii również u dzieci (oraz innych najbliższych krewnych rodziców).

Warto też pamiętać, że celiakia lubi rozwijać się w sposób bezobjawowy lub dawać bardzo niespecyficzne objawy (złe samopoczucie, bóle kości i stawów, bóle głowy, a u dzieci – niski wzrost, niska waga i problemy z nauką). Właśnie ze względu na te mało charakterystyczne objawy, zaledwie 5% osób z celiakią wie, że na nią choruje.


Artykuł sponsorowany | Zdjęcie: gstockstudio/123rf.com

Artykuł jest chroniony prawami autorskimi. Niedopuszczalne jest zwielokrotnianie, modyfikowanie, publiczne odtwarzanie i / lub udostępnianie Serwisu, jego części, materiałów w nim zamieszczonych i / lub ich części, za wyjątkiem przypadków wskazanych w obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.


5/5 - (2 głosów / głosy)

Data publikacji: 04/03/2019, Data aktualizacji: 09/11/2021

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *