Olga Przybyłek, psychoterapeuta, Gabinet Psychoterapii Przystań w Katowicach
Powyższe zagadnienie możemy rozpatrywać w trzech aspektach: z punktu widzenia dziecka, z punktu widzenia matki oraz z perspektywy mężczyzny.
Dla prawidłowego rozwoju dziecka niezbędne są pozytywne relacje uczuciowe z obojgiem rodziców. Jeżeli do związku wkrada się wątpliwość dotycząca tego, kto jest ojcem dziecka, relacje między małżonkami lub partnerami zostają zaburzone. Wszelkie podejrzenia, niepewność w tej podstawowej kwestii kładą się cieniem zarówno na związek, jak również powodują głębokie implikacje w życiu małego dziecka, a potem dorosłego człowieka.
I tak, jak drzewo do wzrostu i rozwoju potrzebuje silnych korzeni, tak dziecko potrzebuje absolutnej pewności, kto jest jego biologicznym ojcem i matką.
Proces kształtowania się tożsamości (kim ja jestem) rozpoczyna się już w okresie niemowlęcym. Ważne są tutaj tzw. więzy krwi, które w późniejszym okresie życia dziecka umożliwiają proces identyfikacji z matką i ojcem. Jeżeli dziecko nie wie, kto jest jego biologicznym ojcem proces identyfikacji nie zachodzi prawidłowo. Sytuacja taka powoduje chaos w wewnętrznym świecie przeżyć, uniemożliwia prawidłowe kształtowanie się struktury osobowości.
Częstym skutkiem takich sytuacji jest utrata poczucia bezpieczeństwa związana z wysokim poziomem lęku. Dziecko już jako dorosły człowiek może przejawiać trudności z określeniem siebie, oraz próbą odpowiedzenia sobie na pytanie kim jestem. Sytuacja taka stanowi podłoże do powstawania zaburzeń osobowości włącznie z wystąpieniem psychoz.
Natomiast dla mężczyzny świadomość, że to ja jestem ojcem dziecka stanowi podstawę w procesie przeobrażania się mężczyzny w ojca. Pomaga rozwijać instynkt ojcowski i ułatwia przygotowanie się do roli ojca. Wspomaga budowanie więzi z dzieckiem już w okresie prenatalnym.
Ponadto pomaga w rozwijaniu troskliwości, opiekuńczości, czyli cech, które są niezbędne w opiece nad nowonarodzonym dzieckiem. Mężczyzna pewny ojcostwa utożsamia się ze swoim dzieckiem. Stanowi to fundament w procesie wychowania zarówno emocjonalnego, jak i społecznego. Ojciec staje się ważnym punktem odniesienia i pomaga w kształtowaniu kręgosłupa moralnego młodego człowieka. Jako ten, który reprezentuje siłę odgrywa ważną rolę w socjalizacji i współuczestniczy w nauce pełnienia ról społecznych.
Natomiast mężczyzna niepewny swojego ojcostwa nie jest w stanie zapewnić stabilności i bezpieczeństwa rodzinie. Ponadto jasna sytuacja osłabia poczucie lęku, niepewności czy sprostam roli ojca. Z kolei żona zyskuje męża partnera, który odpowiedzialnie angażuje się wychowanie dziecka.
Proces kształtowania się postawy ojcowskiej w dużej mierze zależy również od relacji jaka panuje między przyszłymi rodzicami. Wątpliwości dotyczące biologicznego ojcostwa prowadzą do kryzysu w związku, tworzą przepaść i osłabiają więź między partnerami. Brak zaufania uniemożliwia budowanie głębokiej relacji opartej na wzajemnym szacunku i miłości oraz utrudnia tworzenie świadomych postaw rodzicielskich.
Z kolei dla kobiety pewność, kto jest ojcem jej dziecka gwarantuje spokój, poczucie bezpieczeństwa, stabilizacji, co przekłada się na prawidłowy rozwój płodu. Sprawia, że przyszła mama może zająć się planowaniem i przygotowaniem do narodzin dziecka.
Tylko w atmosferze bezpieczeństwa, miłości i wzajemnego poszanowania możemy mówić o harmonijnym rozwoju emocjonalnym i społecznym małego człowieka. To najpiękniejszy prezent, jaki rodzice mogą podarować dziecku, by w przyszłości pewnym krokiem weszło w dorosłość.
Psycholog, psychoterapeuta, absolwentka Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Ukończyła kompleksowe szkolenie z zakresu terapii krótkoterminowej w Polskim Instytucie Psychoterapii w Krakowie. Odbyła cykl szkoleniowy z zakresu terapii rodzin w Polskim Instytucie Ericksonowskim w Katowicach. Uczestniczyła w szkoleniach z zakresu pomocy osobom uzależnionym od alkoholu i ich rodzinom. Ukończyła także Kurs z Zakresu Opieki Paliatywnej i Propedeutyki Medycyny Paliatywnej w Katowicach. Czytaj więcej >
Data publikacji: 17/10/2016, Data aktualizacji: 09/11/2021
Dodaj komentarz