Bezpłodność a niepłodność – te słowa często są używane zamiennie. Tymczasem to dwa zupełnie różne pojęcia. Czym charakteryzuje się bezpłodność? Na czym polega niepłodność? Jakie są możliwości względem ich diagnostyki i leczenia? Odpowiadamy na te pytania.
Spis treści:
1. Bezpłodność a niepłodność – czym jest bezpłodność?
2. Bezpłodność a niepłodność – czym jest niepłodność?
3. Bezpłodność a niepłodność – na czym polega diagnostyka?
4. Bezpłodność a niepłodność – jak się je leczy?
Czym różnią się bezpłodność a niepłodność? Bezpłodność to trwała i nieuleczalna niezdolność do posiadania potomstwa [1]. Możliwe przyczyny takiego stanu rzeczy to powikłania po chorobie przebytej w dzieciństwie. Schorzeniem, które, jeśli jest nieleczone, może doprowadzić do poważnego zapalenia jąder i co za tym idzie, bezpłodności u mężczyzny jest świnka [2].
Bezpłodność może wynikać także z nieodwracalnego uszkodzenia wewnętrznych narządów rozrodczych, np. w wyniku wypadku lub mieć charakter wrodzony – niektóre mutacje genetyczne mogą poskutkować niezdolnością do poczęcia dziecka [3]. Inna możliwa przyczyna bezpłodności to leczenie przeciwnowotworowe – operacyjne lub w postaci radioterapii [4].
Niepłodność jest diagnozowana, kiedy para nie stosuje środków antykoncepcyjnych i prowadzi przez minimum 12 miesięcy regularne współżycie seksualne bez zabezpieczenia, a mimo to nie dochodzi do zapłodnienia [3] [5]. Przyczyny takiego stanu rzeczy mogą być bardzo różnorodne – wśród nich wyróżnia się [5] [6] [7] [8] [9]:
• nieleczone choroby narządów płciowych, np. endometrioza u kobiety,
• nieprawidłowości genetyczne, np. zespół łamliwego chromosomu X lub hipoplazja komórek Leydiga,
• nieprawidłowości w budowie narządów rozrodczych,
• nieprawidłowe parametry nasienia u mężczyzny,
• powikłania stanów zapalnych w obrębie narządów płciowych,
• powikłania pooperacyjne w obrębie narządów płciowych,
• prowadzenie niezdrowego stylu życia,
• przyjmowanie niektórych leków, np. immunosupresyjnych lub przeciwpadaczkowych,
• stosowanie w nadmiernych ilościach używek takich jak alkohol, papierosy lub narkotyki,
• zaburzenia hormonalne, np. zespół policystycznych jajników lub niedoczynność tarczycy u kobiety,
• zaburzenia immunologiczne, w wyniku których organizm wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko komórkom rozrodczym.
Jeśli nie udało się określić problemów związanych z zajściem w ciążę, diagnozowana jest tzw. niepłodność idiopatyczna.
Zobacz również: Przyczyna niepłodności – nieprawidłowy kariotyp
Diagnostyce niepłodności oraz bezpłodności powinni się poddać zarówno kobieta, jak i mężczyzna. Poza obszernym wywiadem lekarskim, jednym z pierwszych badań, jakie są wykonywane w celu rozpoznania przyczyn upośledzonej płodności, jest analiza nasienia u mężczyzny [5]. Inne badania, które są wykonywane, gdy para przez dłuższy czas bezskutecznie stara się o dziecko, to także [3] [5] [10]:
• badania genetyczne – analiza kariotypu oraz badanie CFTR i AZF,
• badania hormonalne: poziom stężenia hormonów FSH, LH, TSH, a także estradiolu, progesteronu i testosteronu,
• badania przesiewowe wykrywające zakażenie drobnoustrojami, które mogą mieć wpływ na płodność,
• laparoskopia (badanie jest wykonywane w przypadku podejrzenia wad anatomicznych macicy lub endometriozy),
• rentgenowskie badanie drożności jajowodów, czyli histerosalpingografia,
• USG narządów rozrodczych.
Zobacz również: Niepłodność – specjalista
Główna różnica pomiędzy bezpłodnością a niepłodnością polega na możliwości leczenia. Niepłodność można leczyć, natomiast bezpłodność jest stanem nieodwracalnym. Jeśli para jest bezpłodna, jedynym rozwiązaniem, aby posiadać potomstwo, jest zapłodnienie pozaustrojowe lub adopcja dziecka.
Na czym polega leczenie niepłodności? W dużej mierze zależy ono od przyczyny problemów z płodnością. W pierwszej kolejności stosuje się metody nieinwazyjne, takie jak np. monitorowanie cyklu owulacyjnego i wyznaczanie dni, w których szanse na zapłodnienie są wysokie. Dopiero gdy to nie przyniesie efektu, wdrażane są inne metody, takie jak leczenie hormonalne, farmakologiczne lub operacyjne, a także zastosowanie technik wspomaganego rozrodu, takich jak zapłodnienie pozaustrojowe (in vitro) lub inseminacja [5]. Bardzo istotne dla skuteczności leczenia niepłodności jest wdrożenie od zaraz zdrowych nawyków dotyczących stylu życia. Wskazane jest unikanie nadmiernej ekspozycji na stres, stosowanie odpowiednio zbilansowanej diety, dbanie o regularną aktywność fizyczną oraz ograniczenie lub nawet całkowita rezygnacja z używek.
Źródła:
1. https://mamotoja.pl/nieplodnosc-a-bezplodnosc-przyczyny-roznice-leczenie,nieplodnosc-kobieca-artykul,15208,r1p1.html
2. https://plodnosc.pl/czy-choroby-z-dziecinstwa-moga-wplynac-na-plodnosc-doroslego-mezczyzny/
3. https://gameta.pl/blog/nieplodnosc-a-bezplodnosc-czy-oznaczaja-to-samo/
4. https://www.mp.pl/pacjent/onkologia/leczenie/84498,czy-leczenie-przeciwnowotworowe-moze-spowodowac-bezplodnosc-w-jaki-sposob-mozna-uniknac-bezplodnosci
5. https://www.mp.pl/pacjent/ginekologia/choroby/260266,nieplodnosc
6. https://plodnosc.pl/zaburzenia-hormonalne-a-nieplodnosc/
7. https://klinikanieplodnosci.pl/zdiagnozowana-nieplodnosc-leczenie/o-nieplodnosci/kobieta/
8. https://naszginekolog.pl/choroby/czy-infekcje-intymne-moga-utrudnic-zajscie-w-ciaze/
9. https://pulsmedycyny.pl/zaburzenia-immunologiczne-jako-przyczyna-nieplodnosci-893992
10. https://www.testdna.pl/badania-nieplodnosci/
Data publikacji: 18/02/2022, Data aktualizacji: 23/02/2022
Dodaj komentarz