ADHD u dziecka – na czym polega leczenie? Czy da się wykryć to zaburzenie wcześniej?

ADHD

ADHD u dziecka (inaczej zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) to bardzo dobrze poznane zaburzenie neurorozwojowe [1]. Jakie są objawy ADHD? Na czym polega leczenie? Czy da się przewidzieć, że urodzi się nadpobudliwe dziecko? Odpowiadamy na te pytania. 

Spis treści:

  1. ADHD – objawy u dzieci
  2. Jak leczy się nadpobudliwe dziecko?
  3. ADHD u dziecka – jakie są przyczyny?
  4. ADHD u dziecka – czy da się je wykryć wcześniej?

ADHD – objawy u dzieci

Jak rozpoznać ADHD? Objawy u dzieci dotyczą trzech obszarów – nadruchliwości, impulsywności oraz zaburzeń koncentracji uwagi [2]. Nadpobudliwe dziecko jest nadmiernie hałaśliwe i nie potrafi  usiedzieć w miejscu. Inne charakterystyczne oznaki ADHD u dziecka to częste rozpraszanie się oraz impulsywność i łatwe wpadanie w gniew.

Przeczytaj też: Mutacja genu FMR1 a autyzm u dziecka

Jak leczy się nadpobudliwe dziecko?

Leczenie ADHD u dziecka to skomplikowany proces. Podstawą jest terapia niefarmakologiczna – psychoedukacja, psychoterapia oraz tzw. biofeedback. Dopiero gdy terapia niefarmakologiczna nie przynosi efektów, należy wdrożyć leczenie farmakologiczne [2]. W Polsce do leczenia ADHD stosowane są najczęściej dwie substancje: lek psychostymulujący – metylofenidat oraz selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego noradrenaliny – atomoksetyna [3]. Mają one na celu załagodzenie objawów ADHD u dziecka na tyle, by umożliwić mu normalne funkcjonowanie w społeczeństwie.

ADHD u dziecka – jakie są przyczyny?

Badania dowiodły, że ADHD u dziecka jest w większości przypadków uwarunkowane genetycznie [4]. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi jest przekazywany poligenowo, czyli wielogenowo. Dziecko może odziedziczyć zmiany w genach, które prowadzą do nieprawidłowości strukturalnych i czynnościowych mózgu lub też zaburzają przekaźnictwo dopaminergiczne i noradrenergiczne i w rezultacie – wywołują zaburzenia zachowania [5].

Inne przyczyny ADHD u dziecka są związane z czynnikami środowiskowymi, takimi jak [6] [7]:

·         nadmierny stres w czasie ciąży;

·         palenie papierosów przez matkę w ciąży;

·         sposób odżywiania się kobiety w okresie ciąży;

·         spożywanie przez matkę w ciąży alkoholu;

·         występowanie depresji u ciężarnej.

ADHD u dziecka – czy da się je wykryć wcześniej?

Nieleczone ADHD skutkuje istotnym upośledzeniem funkcjonowania psychospołecznego, ponieważ zespół ten może się utrzymywać przez całe życie [6]. Czy da się przewidzieć, że urodzi się nadpobudliwe dziecko i zapobiec rozwojowi tej choroby? Niestety standardowe badania prenatalne nie są w stanie wykryć genetycznych przyczyn ADHD, ale już dodatkowe badania genetyczne, wykonane po urodzeniu dziecka – tak. Obecnie wiadomo, że nawet 105 genów może być związanych z tym zaburzeniem [9] – ich dokładne poznanie oraz udoskonalenie metod diagnostycznych niesie ogromną nadzieję dla chorych i ich rodzin.

 

 


Źródła:

  1. Rybakowski F., Rajewski A.: Farmakologiczne leczenie zespołu deficytu

uwagi z nadruchliwością. Terapia 2004; 12: 49–53.

  1. Kiryluk B. et al. Czy możemy pomóc dziecku nadpobudliwemu? Sposoby leczenia ADHD. Neurologia dziecięca 20 (41): 111-114 (2011).
  2. https://www.mp.pl/psychiatria-dzieci-i-mlodziezy/adhd/263088,adhd-u-dzieci-i-mlodziezy-leczenie
  3. Pisula A., Wolańczyk T. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej. Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa (2005).
  4. Kądziela-Olech H. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej w wieku przedszkolnym. Klinika Pediatryczna 4: 509–512 (2007).
  5. Lipińska E. et al. Rola czynników związanych z przebiegiem ciąży i porodu w zespole nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Psychiatria Polska 194: 1-15 (2020).
  6. https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C410887%2Cniezdrowa-dieta-ciezarnej-zwieksza-ryzyko-adhd-u-dziecka.html
  7. https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/choroby/74504,zespol-nadpobudliwosci-psychoruchowej-z-deficytem-uwagi-adhd-u-doroslych
  8. Dmitrzak-Węglarz M. et al. Postępy i trudności w identyfikacji biologicznych i genetycznych przyczyn zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD). Psychiatria Polska 55(4): 769-786 (2021).
Oceń

Data publikacji: 26/11/2021, Data aktualizacji: 02/12/2021

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *