W wielu przypadkach przyczyny niepłodności są trudne do zdiagnozowania i wymagają pogłębionej analizy. Jednym z mniej oczywistych, ale istotnych czynników jest niepłodność immunologiczna. To sytuacja, w której układ odpornościowy kobiety lub mężczyzny traktuje komórki rozrodcze partnera, zarodek, a nawet własne komórki jako zagrożenie i zaczyna z nimi walczyć. W artykule przyjrzymy się, na czym polega ten typ niepłodności, jak często występuje, jakie badania mogą pomóc w diagnostyce oraz jak długo trzeba czekać na wyniki.
Spis treści
W przypadku niepłodności immunologicznej dochodzi do zaburzeń w komunikacji między komórkami odpornościowymi a układem rozrodczym. Organizm traktuje plemniki, komórkę jajową, a czasem nawet zarodek jako zagrożenie. Szczególne znaczenie mają tutaj tzw. niezgodności immunologiczne pomiędzy partnerami.
W diagnostyce szczególną uwagę zwraca się na:
Badanie KIR – analizuje geny kodujące receptory na komórkach NK, które mogą wpływać na akceptację lub odrzucenie zarodka. Niekorzystny profil KIR może powodować zbyt silną aktywność komórek NK w macicy, co prowadzi do poronień lub braku zagnieżdżenia zarodka.
Badanie HLA-C – dotyczy antygenów zgodności tkankowej u kobiety i mężczyzny. Niekorzystna kombinacja HLA-C u partnerów (szczególnie typ C2) może prowadzić do immunologicznego konfliktu na etapie implantacji zarodka.
Immunofenotyp – pozwala ocenić skład i proporcje komórek układu odpornościowego (w tym komórki NK, limfocyty T i B), które mogą wpływać na rozwój ciąży. Badanie to pozwala na wykrycie subtelnych zaburzeń odporności, które nie są widoczne w podstawowej diagnostyce.
Badania te mają ogromne znaczenie szczególnie u kobiet, które doświadczają nawracających poronień, nieudanych prób in vitro lub niepłodności idiopatycznej.
Nie ma jednej wartości procentowej określającej, jak często występuje niepłodność immunologiczna, ale przypuszcza się, że może dotyczyć nawet 10–20% par mających problemy z poczęciem. W grupie kobiet po wielu nieudanych próbach zapłodnienia in vitro oraz w przypadku poronień na wczesnym etapie ciąży, częstotliwość ta może być jeszcze wyższa.
Diagnostyka immunologiczna nie jest wykonywana rutynowo – zaleca się ją głównie w przypadku, gdy wykluczono inne przyczyny niepłodności. Jej wyniki mogą otworzyć drogę do leczenia immunomodulacyjnego, które zwiększa szanse na utrzymanie ciąży.
Koszt diagnostyki niepłodności immunologicznej zależy głównie od rodzaju wykonywanych badań. Badanie KIR i HLA-C to jedne z droższych testów – ich cena zazwyczaj mieści się w przedziale 700–1500 zł za jedno badanie. Immunofenotyp to koszt rzędu 300–600 zł, w zależności od zakresu analizy.
Na ostateczną cenę wpływa:
liczba analizowanych markerów i receptorów,
to, czy badania wykonywane są w pakiecie,
lokalizacja placówki i jej profil (czy specjalizuje się w leczeniu niepłodności),
czy wymagane są dodatkowe konsultacje z immunologiem lub ginekologiem.
Część klinik oferuje pakiety, które mogą obniżyć koszt jednostkowy badań.
Czas oczekiwania na wyniki badań związanych z niepłodnością immunologiczną zależy od rodzaju testu.
Wyniki badania KIR zazwyczaj są dostępne po 2–3 tygodniach, ponieważ wymagają szczegółowej analizy genetycznej.
HLA-C również może zająć 2–4 tygodnie, w zależności od laboratorium.
Immunofenotyp to badanie, którego wynik bywa dostępny już po 3–7 dniach.
Data publikacji: 28/04/2025
Dodaj komentarz