Ciąża to dla kobiecego organizmu niewątpliwie ogromne wyzwanie i spory wysiłek. Zmiany jakie zachodzą w ciele kobiety przez te 9 miesięcy nie są obojętne dla samopoczucia przyszłej mamy. Do tego dochodzi troska o zdrowie i prawidłowy rozwój maluszka. Aby mieć pewność, że wszystko przebiega pomyślnie, a w razie jakichkolwiek komplikacji szybko zapewnić sobie fachową pomoc, niezbędne jest wykonywanie badań w ciąży.
Badania w ciąży – czy są płatne?
Jak przygotować się do badań będąc w ciąży?
Jakie badania genetyczne warto zrobić będąc w ciąży?
Jakie badania w ciąży są obowiązkowe?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, każda obywatelka Polski zamieszkująca na terenie kraju ma prawo do bezpłatnych obowiązkowych badań w ciąży, które finansuje NFZ. Prawo to mają również kobiety, które nie posiadają ubezpieczenia zdrowotnego. Bezpłatna opieka medyczna przysługuje przez cały okres ciąży, a ponadto przez 6 tygodni po porodzie (a więc w okresie połogu). Jeżeli zatem kobieta decyduje się na prowadzenie ciąży u lekarza ginekologa posiadającego kontrakt z NFZ – to zarówno wizyty, jak i wszystkie obowiązkowe badania zlecane przez lekarza będą bezpłatne.
Dodatkowo kobiety, które należą do tzw. grupy ryzyka mogą wykonać również bezpłatnie badania prenatalne, służące wykryciu bądź określeniu ryzyka wystąpienia u dziecka wad wrodzonych. Do tej grupy zalicza się kobiety, które spełniają co najmniej jeden z poniższych warunków:
Większość badań w ciąży nie wymaga szczególnych przygotowań i nie różnią się one zasadniczo od badań wykonywanych poza ciążą. Z pewnością należy jednak pamiętać o tym, aby badania krwi i moczu wykonywane były na czczo – to jest po upływie co najmniej 8 godzin od ostatniego posiłku.
Badania prenatalne dzielą się na badania przesiewowe i badania diagnostyczne. Pierwsze z nich służą ocenie istnienia ryzyka wystąpienia u dziecka wady genetycznej, drugie zaś stanowią już bardziej zaawansowaną grupę i na ich podstawie można potwierdzić bądź wykluczyć istnienie danej choroby. Z pewnością warto jest przeprowadzić podstawowe nieinwazyjne badania genetyczne w ciąży, aby mieć pewność, że dziecko rozwija się prawidłowo. Do takich badań należą między innymi:
test PAPP-A – badanie biochemiczne krwi określające stężenie surowicze białka ciążowego A wytwarzanego przez trofoblast i wolnego beta hCG, połączone z badaniem przezierności karkowej USG oraz szczegółowym wywiadem lekarskim, pozwala określić ryzyko pojawienia się nieprawidłowości u płodu, takich jak zespół Downa, zespół Edwardsa oraz Pataua;
USG genetyczne – specjalne USG wykonywane na najwyższej jakości sprzęcie, pozwala z dużą dokładnością ocenić stan organów wewnętrznych i poszczególnych części ciała płodu, wykonuje się je między 11 a 14 tygodniem ciąży;
USG połówkowe – wykonywane między 18 a 23 tygodniem ciąży, służy do oceny budowy płodu pod kątem występowania wad wrodzonych, ponadto pozwala na dokładne ustalenie wieku ciąży, płci dziecka oraz terminu porodu
NFZ refunduje pakiet obowiązkowych badań w ciąży, który pozwala ocenić czy ciąża przebiega prawidłowo. Do tych obowiązkowych badań należą przede wszystkim badania laboratoryjne: grupa krwi i Rh, morfologia krwi, badanie ogólne moczu, test obciążenia 75 g glukozy, VDRL, badania na nosicielstwo HIV i HCV, badania w kierunku różyczki i toksoplazmozy, posiew z przedsionka pochwy i okolic odbytu w kierunku paciorkowców B-hemolizujących. Do obowiązkowych badań w ciąży należy również cytologia i stopień czystości pochwy.
Data publikacji: 27/11/2019, Data aktualizacji: 10/11/2021
