Koronawirus a ciąża – to zagadnienie ostatnimi czasy spędza sen z powiek wielu kobietom, które przygotowują się do ciąży lub już są w ciąży i oczekują na poród. Czy podczas porodu trzeba nosić maseczkę? Czy możliwe jest zarażenie koronawirusem w ciąży? Niniejszy artykuł ma na celu udzielenie odpowiedzi na te pytania, na podstawie aktualnego stanowiska Ministerstwa Zdrowia.
Koronawirus a ciąża – to zagadnienie interesuje obecnie wiele kobiet, jak dotąd jednak na stronie gov.pl (na której publikowane są informacje – oficjalne komunikaty potwierdzone przez Ministerstwo Zdrowia lub Główny Inspektorat Sanitarny) nie pojawiły się żadne oficjalne zalecenia dla kobiet w ciąży w związku z koronawirusem [1]. Odpowiedzi na nurtujące pytania można natomiast znaleźć na stronie internetowej Fundacji „Rodzić po Ludzku”, która wystosowała pismo do Ministra Zdrowia z prośbą o stanowisko w sprawie noszenia maseczek podczas porodu oraz organizacji opieki nad kobietami w ciąży w trakcie pandemii. Poniżej przedstawiamy najważniejsze odpowiedzi na pytania dotyczące tematu koronawirusa i ciąży.
Zgodnie z otrzymaną od Ministerstwa Zdrowia odpowiedzią [2], zdrowa kobieta rodząca może przebywać bez maski ochronnej podczas porodu w pojedynczej (indywidualnej) sali porodowej. Maseczki natomiast powinny nosić kobiety, które pozostają w kwarantannie (do czasu wykluczenia zakażenia) oraz kobiety, które zostały poddane izolacji w związku z potwierdzonym trwającym zakażeniem.
Jeśli chodzi o zalecenia dotyczące opieki na kobietami w ciąży [3], wszystkie planowane zabiegi ginekologiczne, a także wizyty w przychodniach (poza sytuacjami pilnymi i sytuacjami wymagającymi bezpośredniego kontaktu z lekarzem) powinny zostać odwołane. Możliwe jest natomiast przeprowadzenie porady zdalnej, np. w formie teleporady lub telekonsultacji, w celu wypisania e-recepty, e-skierowania na badania lub ustalenia terminu kolejnej wizyty.
Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Zdrowia [3] badania prenatalne powinny być prowadzone, jednak z zachowaniem środków ostrożności oraz z użyciem środków ochrony indywidualnej. Na badania prenatalne należy się zgłaszać pojedynczo, bez obecności osób towarzyszących, termin oraz godzinę badania należy umówić wcześniej drogą telefoniczną lub mailową.
Czas epidemii wymógł wprowadzenie zmian w działaniu ośrodków systemu ochrony zdrowia, także szpitali położniczych. Aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentkom i noworodkom szpitale zostały zamknięte dla odwiedzających. Część szpitali uniemożliwiła również obecność osób towarzyszących przy porodzie.
Jak zatem wygląda pobyt w szpitalu, gdy cały czas panuje koronawirus a ciąża dobiega końca? W tym okresie personel szpitala zwraca szczególną uwagę na dbanie o dobre samopoczucie pacjentek. Położne i lekarze zdają sobie sprawę, jak trudny jest to moment dla kobiet, dlatego tym bardziej otaczają je opieką. Ponadto w szpitalu są również inne pacjentki, które tak samo przeżywają czas, kiedy ciąża a korona wirus niestety idzie w parze. Jest to nowa sytuacja dla każdej z nich, co powoduje, że wspierają się nawzajem jeszcze bardziej. Cieszy fakt, że chociaż za pomocą współczesnej technologii mogą połączyć się z najbliższymi w każdej chwili.
Zalecenia w szpitalach zmieniają się wraz z sytuacją epidemiologiczną, więc warto kontrolować zasady odbywania porodu, obecności osoby towarzyszącej i ewentualnych odwiedzin. Na stronie internetowej każdego szpitala powinny być dostępne obowiązujące wytyczne.
Gdy pacjentka jest zakażona lub istnieje podejrzenie zakażenia koronawirusem, powinna zgłosić się na poród do szpitala przekształconego w szpital zakaźny.
Aktualne dane jednoznacznie wskazują, że istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na dziecko przez łożysko lub podczas porodu. Jednak nie dochodzi do tej sytuacji często, a zdecydowana większość noworodków, u których potwierdzono COVID-19, przechodzi go bardzo łagodnie lub bezobjawowo. Na wyższe ryzyko ciężkiego przebiegu infekcji lub zgonu narażone są wcześniaki i noworodki z chorobami współistniejącymi.
Jak koronawirus a ciąża wpływa na poród? Według prowadzonych obserwacji wynika, że u kobiet ciężarnych zarażonych wirusem istnieje trzykrotnie większe ryzyko związane z porodem przedwczesnym lub koniecznością cesarskiego cięcia. Warto zaznaczyć, że większość dzieci urodzonych przez mamy przechodzące zakażenie, rodzi się w dobrym stanie.
Nie stwierdzono natomiast, by COVID-19 zwiększał ryzyko martwego urodzenia czy śmierci noworodka po porodzie. Na chwilę obecną istnieją podejrzenia (niepoparte wystarczającymi dowodami), że przebycie przez mamę koronawirusa w ciąży może mieć wpływ na wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu.
Pozytywną informacją jest fakt, że od momentu zbierania danych na temat koronawirusa nie odnotowano znacznego przyrostu częstości występowania wad wrodzonych.
Po prawie roku obserwacji dotyczących zakażenia koronawirusem wnioskuje się, że kobiety w ciąży nie są bardziej od innych narażone na zachorowanie. Wykazano, że większość z nich doświadcza umiarkowanych lub łagodnych objawów grypopodobnych. Te, które odnotowuje się najczęściej to kaszel i gorączka. Do rzadkich należą: duszności, bóle mięśni, biegunka, utrata smaku i węchu. Objawy zaliczane do ciężkich takie jak niedotlenienie organizmu czy zapalenie płuc, występują w bardziej zaawansowanej ciąży, po 20 tygodniu, jednak ich częstotliwość nie jest wysoka.
Ponadto stwierdza się, że kobiety ciężarne przechodzące zakażenie wirusem rzadziej skarżą się na gorączkę lub ból mięśni od kobiet w tym samym wieku, ale nie będących w ciąży. Jednocześnie, inne badania wskazują, że kobiety w ciąży z COVID-19 narażone są na większe ryzyko konieczności hospitalizacji na intensywnej terapii niż kobiety w tym samym wieku, lecz niebędące w ciąży. Wnioski te należy potraktować z ostrożnością, gdyż nie prowadzono rozróżnienia, które przyjęcia do szpitala spowodowane były powikłaniami ciąży, a które koronawirusem.
Czynniki ryzyka zakażenia w zależności ciąża a korona wirus, które zaobserwowano to: nadwaga lub otyłość; choroby, które współistniały przed ciążą (np. cukrzyca, przewlekłe nadciśnienie); wiek powyżej 35 lat; osoby czarnoskóre, z rasy azjatyckiej lub pochodzące z mniejszości etnicznej; niski status socjoekonomiczny.
Koronawirus to wirus, który roznosi się głównie drogą kropelkową (podczas mówienia, kichania lub kaszlu), by uniknąć zakażenia, należy więc unikać bliskiego kontaktu z każdym, kto ma gorączkę, kicha lub kaszle [5]. W tym celu najlepiej ograniczyć wychodzenie z domu. Aktualne zasady i ograniczenia w przemieszczaniu się w związku z pandemią SARS-CoV-2 publikowane są na bieżąco w Serwisie Rzeczypospolitej Polskiej [6].
Infekcji koronawirusem można zapobiec poprzez prawidłowe i regularne mycie rąk wodą z mydłem (przez minimum 30 sekund) oraz zachowanie minimum 1 – metrowej odległości od osób, które kaszlą i kichają [7]. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca także, by stosować na dłoniach oraz na często dotykanych powierzchniach płynów dezynfekujących na bazie alkoholu. Dezynfekcja jest kluczowa, by wirus nie przedostał się przedmiotów (na których potrafi się utrzymywać od kilku godzin do nawet kilku dni [8]) na dłonie, a następnie do błon śluzowych organizmu (np. poprzez nieumyślne dotykanie rękami oczu, nosa lub ust).
Pamiętaj, jeśli:
Osoby, które odbywają obowiązkową kwarantannę, mogą wyjść z domu jedynie w celu wykonania testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 [6]. Wszelkie wątpliwości dotyczące stanu zdrowia należy wyjaśniać telefonicznie lub za pomocą zdalnej e-konsultacji. W tym celu została uruchomiona także specjalna infolinia NFZ w sprawie koronawirusa: 800 190 590.
Źródła:
Autor: Alicja Hudzik | Zdjęcie: pixabay.com
Artykuł jest chroniony prawami autorskimi. Niedopuszczalne jest zwielokrotnianie, modyfikowanie, publiczne odtwarzanie i / lub udostępnianie Serwisu, jego części, materiałów w nim zamieszczonych i / lub ich części, za wyjątkiem przypadków wskazanych w obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.
Data publikacji: 07/05/2020, Data aktualizacji: 06/10/2023
Dodaj komentarz