Gestoza: jakie są jej objawy i jak je rozpoznać?

Chociaż jej pierwsze oznaki mogą wydawać się błahe i bywają bagatelizowane, gestoza (zatrucie ciążowe) jest jednym z najgroźniejszych powikłań przebiegu ciąży. Sprawdź, jakie objawy powinny wzbudzić czujność i jakie badania pomagają w rozpoznaniu tej choroby, zanim rozwiną się groźniejsze komplikacje.

Dlaczego przyszła mama powinna znać objawy gestozy?

Gestoza niesie realne zagrożenie dla zdrowia zarówno przyszłej mamy, jak i nienarodzonego dziecka, ale najgroźniejszych powikłań można uniknąć właśnie dzięki znajomości objawów i szybkiej interwencji lekarza. Nieleczona lub przeoczona gestoza może prowadzić do uszkodzenia nerek lub wątroby, zaburzeń rozwoju płodu, a nawet konieczności wcześniejszego porodu w celu ratowania życia matki lub dziecka.

Pierwsze objawy gestozy – wyniki badań i dolegliwości, których nie można przeoczyć

W praktyce pierwszymi objawami gestozy są niepokojące wyniki ciśnienia tętniczego (powyżej 140/90 mm Hg) oraz obecność białka w moczu. Można je wykryć za pomocą standardowego pomiaru ciśnienia oraz badania ogólnego w moczu. Zazwyczaj pojawiają się po 20. tygodniu ciąży, ale diagnozuje się też gestozę w połogu (rzadko). Ponadto przyszła mama może odczuwać:

• bóle głowy – często silne, nieustępujące po odpoczynku,
• ból w nadbrzuszu,
• zaburzenia widzenia (rozmazany obraz, błyski, mroczki przed oczami),
• nudności i wymioty niezwiązane z typowym przebiegiem ciąży,
• nagłe, nasilone obrzęki twarzy, dłoni, stóp,
• zmniejszenie ilości oddawanego moczu (skąpomocz).

Co istotne, niektóre z tych dolegliwości często są przypisywane zwykłym objawom ciąży, a gestoza jest wykrywana dopiero po wykonaniu badań profilaktycznych. Dlatego właśnie w ciąży trzeba je wykonywać regularnie.

Diagnozowanie gestozy – jakie inne badania może zlecić lekarz?

Rozpoznanie gestozy nie ogranicza się wyłącznie do pomiaru ciśnienia i badania ogólnego moczu. Gdy wyniki rutynowych badań wzbudzają podejrzenie, lekarz może zlecić szereg dodatkowych testów laboratoryjnych. Dzięki nim możliwa jest dokładniejsza ocena stopnia zaawansowania choroby oraz ewentualnych powikłań. W praktyce zalecane są między innymi:

• morfologia krwi, na podstawie której ocenia się m.in. obecność niedokrwistości lub małopłytkowości,
• oznaczenie stężenia kreatyniny, pozwalające sprawdzić wydolność nerek,
• badania funkcji wątroby, czyli ocena poziomu transaminaz (ALT, AST) oraz bilirubiny – ich podwyższone wartości mogą świadczyć o przeciążeniu lub niewydolności wątroby,
• oznaczenie CRP, czyli białka C-reaktywnego, wskazujące na obecność stanu zapalnego.

W wybranych przypadkach lekarz może zalecić także ocenę markerów angiogenezy, takich jak PlGF czy sFLT-1. Testy te pomagają we wcześniejszym wykryciu nieprawidłowości w funkcjonowaniu łożyska.

Data publikacji: 04/09/2025, Data aktualizacji: 18/08/2025